1.1.
Olağan Gemi Tehlikeleri
Gemiler
hareket halinde ve tabiat olaylarına açık olmaları nedeni ile bir kara
işletmesine nazaran oldukça fazla riski üzerinde taşımaktadırlar. Böyle bir
ortamda yapılan çalışmadaki tehlikeyi de geminin tabiatından geldiği için olağan
tehlike olarak nitelendirmemiz gerekir.
Gemi
üzerindeki çalışmalarda hayatı tehdit eden ve meydana gelme olasılığı yüksek
olan kazalar aşağıda sıralanarak bunların nedenleri ve bunlara karşı alınması
gereken tedbirler anlatılmıştır.
Hayatı tehdit eden ve meydana gelme olasılığı yüksek olan
kazalar ;
- Manevra işlemlerinden kaynaklanan
kazalar,
- Kaygan güvertede kaynaklanan kazalar,
- Yüksekte çalışmadan kaynaklanan kazalar,
- Serbest cisimlerden kaynaklanan kazalar,
- Kapalı alanlarda meydana gelen kazalar,
Ancak
bu tip kazalar gemide meydana gelen kaza çeşitlerinin tamamı değildir. Bunların
dışında aşağıdakiler ile sınırlı olmamak kaydı ile gemisine, kişisine,
ortamına, yüküne vbg. birçok unsura bağlı olarak çok çeşit kazaları da gemide
görebiliriz.
- Gemide kullanılan kimyasallardan
kaynaklanan zehirlenmeler, göz ve cilt hasarları,
- Açıkta dönen dişli, volan, şaft gibi
makine, motor unsurlarına el, kol, bacak veya vucudun diğer unsurlarının
veya giysilerin kaptırılması veya teması sonucunda yaralanma ve sakatlanmalar,
- Stim kaçaklarından, sıcak makineye
temastan yanmalar,
- Mutfak kazalarından yanmalar,
- Raspa çapaklarından göz yaralanmaları,
- Yük işlemleri sırasında stevedor
personelinin hata ve ihmalinden kaynaklanan kazalar,
- Makine dairesindeki çalışan sistemlerde
meydana gelen bozulmalardan kaynaklanan kazalar,
- Makine dairesindeki yüksek ses
düzeyinden kulak hasarları,
Bu tehlikelere karşı da gemilerde gerekli emniyet tedbirler
alınır.
Geminin bağlanması; bir geminin bekleme veya
bir işlem için rıhtım, iskele, platform veya güvenli bir başka yere halatlar
yardımı ile bağlanmasıdır. Bu bağlanma, bordadan veya kıçtan kara şeklinde
olabilir.
Halat manevrası ise sabit bir
yere bağlanmış halatı varken, geminin makinelerine güç verilerek geminin
pozisyonunu değiştirme işleminin yapılmasıdır.
Gemi ya kendi manevra kabiliyeti
yada bir başka deniz aracının yardımı ile bağlanacağı yere yanaştırılır.
Genelde küçük tekneler kendi kabiliyetleri ile yanaşırlarken, büyük gemiler
römorkör gibi başka deniz araçlarının yardımı ile yanaştırılırlar. Yanaştırılan
gemi, yanaşacağı yere yeterli miktarda yaklaştığında, ya palamar[1] motorları yada el inceleri[2] yardımı ile bağlama halatlarını bağlama
yerine gönderirler. Buradaki yardımcı kişiler tarafından alınan halatlar, bağlama
yerinde bulunan baba[3] ve anele[4] gibi bu maksatla yapılmış yerlere halat
kasalarını[5] geçirirler. Halat kasası sabitlendikten
sonra ırgat yardımı ile halat çekilerek gemi yanaştırılır.
Irgat geminin baş üstü ve kıç
üstünde bulunan halat ve zincir çekmekte kullanılan güçlü makinelerdir. Irgatın
üzerinde iplik makarasına benzer fener kısmı bulunur. Irgat çalıştırılarak bu
fener hızlı veya yavaş, ileri veya geri şekilde çevrilebilir. Halat bu fenerin
üzerine birkaç tur sarılarak ırgat çalıştırılır, fener döndürülür ve halatın
çekilmesi sağlanır.
Bugün geminin bağlanmasında
sentetik halatlar kullanılır. Diğer bir halat çeşidi olan nebati halatlar;
sentetik halatlara nazaran daha yüksek maliyetli ve zayıf olması nedeni ile
tercih edilmemektedir. Her ne kadar gemiler zincirle veya tel halat ile de
bağlanabilse de bu sadece çok özel durumlar için geçerlidir.
Bir gemi bordadan yanaştığında
genel olarak şekildeki halatlarını verir.
- Baş spring ve
kıç halat geminin ileri kayışını engeller,
- Kıç spring ve
baş halat geminin geri kaçışını engeller,
- Baş
ve kıç açmazlar, geminin rıhtımdan uzaklaşmasını engeller şekilde gemiye
kumanda ederler.
Sahile sabitlenen halatın boşu
alınıp gemi yanaştıktan sonra halat ırgat üzerinden alınarak gemideki babalara
volta[6] edilir. Eğer gemi küçük, halatlar güçlü ve
hava-deniz şartları uygunsa her bir yerden verilen birer halat yeterli olur.
Ancak halat zayıf, deniz-hava şartları riskli, gemi ağır ise her bir yerden
birden daha fazla halat verilmesi gerekir.
Gemilerin manevraları sırasında
veya bağlı durumdayken halat ve ırgatın kumandasından kaynaklanan aşağıdaki tip
kazalar yaşanabilir.
- Halatın kopması
Halatların belirli bir yük taşıma
kapasitesi vardır. Gemilerin bağlanması veya ayrılması sırasında veya gemiler
bağlı durumdayken, bağlama unsuru olarak kullanılan bu halatlara aşırı derecede
yük binerse kapasitelerini aşarlar ve koparlar. Kopma sırasında bir kırbaç gibi
kontrolsüz olarak savrularak çevreye zarar verebilirler. Böyle bir halatın bir
insana çarpması halinde, kişi çok rahatlıkla yaralanabilir ve hatta ölebilir.
- Halatın
sıyrılması
Halatın yeterince ırgat fenerine
volta edilmeden virası[7] sırasında binen aşırı yükten veya yeterince
volta edilmeden fener veya baba üzerinde tutulması sırasında binen aşırı yükten
halat fener veya baba üzerinden süratli şekilde sıyrılabilir. Bu sıyrılma
sırasında halat, onu tutan kişilerin eldiven, paça, kol yeni, gömlek eteği gibi
unsurlarına sararak onları da çekebilir ve el, ayak yaralanmalarına ve hatta
kopmalarına sebep olabilir.
- Halatın
rodasından süratli akması,
Halatların üzerinde yük varken
rodasından süratli akması sırasında, halatın rodası içerisinde veya çevresinde
bulunulmamak gerekir. Halatın ağırlığı ve akış gücüne göre kazanın büyüklüğü,
bacak kopmasına ve hatta kişiyi loçaya[8] sürükleyerek ölümüne kadar vardırabilir.
Genel olarak gemi bağlama
halatlarının aşırı derecede gerilerek kopmalarına sebep olan durumlar
aşağıdadır;
- Gemi tam anlamı
ile durmadan onu tutmaya yetersiz halatın volta edilmesi,
- Halatlar mola
edilmeden gemiye yol verilmesi[9],
- Yetersiz halat
üzerinde manevra yapılması,
- Kuvvetli deniz
ve hava şartlarında takviye halatların yetiştirilememesi veya çabuk mola[10] edilememesi,
- Geminin
bağlandığı halatların eşit olmaması,
- Med-Cezir veya
hızlı yük işlemleri nedeni ile geminin yükselmesine rağmen halatlara boş
verilememesi.
Gemilerin manevraları sırasında
veya bağlı durumdayken, ırgat veya halatlardan kaynaklanan kazalardan kaçınmak
için;
- Koruyucu giysi
kullanmalıyız.
(Ele uygun büyüklükte
iş eldiveni, başa ayarlı kask[11] giyilmeli)
- Kıyafetimizi
uygun durumda bulundurmalıyız.
(Paçalar çorap,
gömlek pantolon içerisine sokulmalı.)
- Sahil ve gemi
tarafında volta edilmeden halatlara güç bindirmemeliyiz.
- Tüm gemiyi
mevcut şartlarda tutabilecek sayıda halat kullanmalıyız.
- Uygun halatları
uygun şekilde yan yana kullanmalıyız.
(Halatlar
üzerine yük bindikçe biraz uzar. Hemen hemen uzama paylarının sonunda
taşıyabilecekleri en yüksek güce ulaşırlar. Yük biraz daha artırılırsa halat
kopar. Eğer daha sağlam olsun diye aynı yerden birden fazla halat verildiyse ve
bu halatların uzama payları farklıysa ikisinin aynı anda tam güçle gemiyi tutma
imkanı olmaz. Bu neden ile halatların güçlerinden iyi yararlanmak için uzama
payları gözle iyi hesaplanmalıdır. Bu hesaplamada hata yapmamak için mümkün
olduğunca yan yana kullanılan halatlar;
- Aynı cins
olmalı,
- Eş burgatada[12] olmalıdır,
- Eş
yıpranmışlığa sahip olmalıdır ve
- Eş
gerginliğe getirilmiş olmalıdır.)
- Halatları duruma
göre dengeli tutmalıyız.
(Geminin denizde
yükselme ve alçalmalarına göre halatlar takip etmeli, boşalan halatların boşunu
alınmalı, çok gerilen halatlara boş vermeli.)
- Aşırı
yük binen halatlardan kaçınmalıyız.
Gemide elle yapılan ağır işlerde
içi deri iş eldiveni kullanılır. Manevralar sırasında giyeceğimiz iş eldiveni
ellerimizi halatın zımpara etkisinden koruyacaktır. Ancak eldivenin elimize
göre olmasını unutmamamız gerekir.
Başımıza giyeceğimiz ayarlı bir
kaskta başımıza gelebilecek bir halat çarpmasında bizi korur. Kask iki kısımdan
oluşmuştur. Dışı, çarpmalara karşı kesilme ve delinmeyi engelleyen dayanıklı
sert bir malzemeden yapılır. İç kısmı ise, esnekliği sayesinde başı çarpmanın
şokuna karşı koruyan ve darbenin kuvvetini başın geneline yayarak zararı
engelleyen, bez ve yumuşak plastik malzemeden yapılır.
1.5.
Uygulama
Manevra yer kazalarına karşı;
- Manevra yeri personeli koruyucu
giysi giyer.
- Manevra yeri personelinin
kıyafetlerinin uygun durumda olduğu kontrol edilir.
- Sahil ve gemi tarafında volta
edilmeden halatlara güç bindirilmez.
- Tüm gemiyi mevcut şartlarda
tutabilecek sayıda halat kullanılır.
- Uygun halatlar uygun şekilde yan
yana kullanılır.
- Halatlar duruma göre dengeli
tutulur.
Gemi deniz üzerindedir ve üstelik
hareketlidir. Bu neden ile gemide aşağıda belirtilen hususlardan dolayı ;
- Tatlı su, deniz
suyu ve buz kaynaklı olarak;
- Deniz suyu
rüzgar ve dalgalar ile geminin güvertesine gelebilir,
- Havanın
rutubeti, gece soğuk zeminde yoğunlaşabilir,
- Yağış güverteyi
ıslatabilir,
- Güvertedeki
deniz suyu veya tatlı su vanaları ile muslukları kaçırabilir,
- Çöp bidonları
pis su sızdırabilir,
- Soğuk havalar
güvertedeki su ve deniz suyunu dondurabilir,
- Yağ-yakıt
kaynaklı olarak;
- Vinçlerin,
kreynlerin[13], krikoların hidrolik devreleri
kaçırabilir,
- Yakıt-yağ
ikmali sırasında güverteye akmış yağ-yakıt olabilir,
- Onarımlar
sırasında güverteye yağ akmış olabilir,
- Vinçlerin
tellerinden gres yağı güverteye düşmüş olabilir,
- Açık kaplarda
sıvı muhafaza edilen kaplar devrilebilir,
- Yük kaynaklı
olarak
- Yük işlemi
sırasında güverteye sıvı yük dökülebilir,
- Güverteye
kaydırıcı yük dökülebilir,
- Güverteye
dökülen yük rutubet ile kaydırıcı olabilir,
Güverteyi kayganlaşıp üzerinde dolaşan
insanların düşmesine, yaralanmasına, sakatlanmasına ve hatta ölmesine sebep
olabilir. Hele gemi sacdan[14] yapılmışsa ki solas’a tabi tüm gemiler sacdan yapılmak
zorundadır, bunlarda düşülecek sac zemin riski daha da yükseltmektedir.
Gemilerde
personelin özel iş ayakkabısı giymesi zorunludur. Bu ayakkabıların burun
kısımları çelik korumalı olup üzerine düşen ağır cisimlerden ayak parmaklarını
korur. Tabanları kalın ve iç tarafları hava yastıklı olur. Bu şekilde yüksekten
atlama ve zemindeki darbe gibi durumlarda ayağı şoklardan korur. Taban kalın ve
özel lastikten yapılır, bu şekilde kaymalara ve elektrik çarpmasına karşı
koruma yapar. İç tabanı ortopedik ve anti bakteriyel olup uzun süre kullanımda
yorgunluğa sebep olmaz ve mantar oluşumuna müsaade etmez. Taban ve deri su,
petrol ürünü, asit gibi maddelere karşı dayanıklı olup ayağı bu maddelere karşı
korur.
Gemide kaygan güverte içinde bulunduğu
şartlar nedeni ile her zaman gerçekleşebilir. Hava ve deniz şartlarından
kaynaklanan su ve buzun gelmesini engellenemez. Ancak personel hatalarından
kaynaklanan kayganlaştırıcıları bir bakıma engelleme imkanı vardır. Bunlara
karşı alınabilecek tedbirler aşağıdadır.
- Gemi personeli
standart iş ayakkabısı giyer.
- Güvertedeki
arızalı deniz suyu veya tatlı su vanaları ile muslukları onarılır.
- Çöpler güvertede
sızdırmaz yerlerde muhafaza edilir.
- Vinçlerin,
kreynlerin, krikoların arızalı hidrolik devreleri onarılır.
- Güverteye akmış
yağ ve yakıt temizlenir.
- Yakıt-yağ ikmali
veya onarımlar sırasında güverteye akmış yağ-yakıt temizlenir.
- Vinç tellerinden
düşen gres yağları temizlenir.
- Yağ-yakıt
devrelerinde akıntı olma olasılığının yüksek olduğu yerlere tava yapılır.
- Kaydırıcı
maddeler kapalı kaplarda muhafaza edilir.
- Güvertede yük
işlemlerinin bulunduğu taraflar geçiş için kullanılmaz
- Çalışma ve geçiş
zemini kaydırmaz yapılır.
Yüksekte çalışma; düşme halinde bir yaralanma, sakatlanma
veya ölüme sebep olabilecek derecede güverteden yüksek yerlerdeki
çalışmalardır. Gemilerin dış tarafında yani bir düşme halinde denize veya
bağlanılan yerlere düşülebilecek yerlerdeki çalışmalarda yüksekte çalışma
olarak değerlendirilir.
Gemide genelde yüksekte çalışma durumlarının olduğu
yerler;
- Borda,
- Kasara,
- Baca,
- Makine dairesi,
- Ambar,
- Direk,
- Kırlangıç
altlarıdır.
Yüksekte çalışma yapılan yerlerde genelde üzerinde
çalışılan unsurlar;
- Alabanda, borda,
kasara saçları,
- Radar, telsiz
antenleri,
- Fener ve
düdükler,
- Vinç ve donanım
makara ve telleri vb,dir.
Üzerinde çalışılan unsurlarda genelde yapılan işler;
- Kontrol,
- Değişim.
- Onarım,
- Bakım,
- Yağlama,
- Temizlik,
- Raspa,
- Boyadır.
Gemide yüksekte çalışma sırasında genel olarak aşağıdaki
riskler ve nedenleri mevcuttur.
- Düşme
Dengenin kaybedilmesi
veya tutunulan yerin kırılması nedeni ile düşerek yaralanma, sakatlanma veya
ölüm.
- Yanma,
Sıcak baca gazlarına maruz kalma veya sıcak bacaya temas
ederek yanma,
- Zehirlenme,
Bacadan çıkan zehirli gazlardan zehirlenme,
- Üşütme,
Soğuk hava ve rüzgara maruz kalarak üşütme,
- Güneş çarpması,
Güneşin etkisi altında açıkta çalışarak güneş çarpmasına
maruz kalma,
- Elektrik çarpması,
Direklerdeki elektrik devrelerindeki kaçaklardan elektrik
çarpması,
- Radyasyona maruz kalma,
Radar ve telsiz antenlerinin yaydığı
radyasyona maruz kalma,
Yüksekte bizi
düşmelerden koruyacak en önemli teçhizat emniyet kemeridir. Emniyet kemeri,
üzerindeki kilit ve kancaların güvenli yerlere takılması ile takanı güvenceye
almaya yarayan bir kemerdir.
Gemilerde soğuk
havalarda giyilen koruyucu giysi, genelde beli koruyacak kadar uzun ancak
hareket kabiliyetini azaltmayacak kadar kısa kaban tarzı giyeceklerdir. Soğuk
havalarda makine dairesi dışındaki yüksekte çalışmalarda bu tip koruyucu bir
giysinin giyilmesi gerekir. Özellikle direk gibi yerlerde yükseğe çıkarken
başlar çok sık çarpılır. Bu çarpmalardan korunmak için başa kask, ellere
elektrik ve ısı geçirmez cinsten bir iş eldiveni giymek gerekir.
Gemilerde direklere,
kreynlere ve kasaralara[15] yükseğe çıkabilmek
için vardevela ve basamaklar konur. Bu vardevela ve basamaklara tutunarak ve
basarak yükseğe tırmanılır. Ancak bunların bakımı zor ve ince olduklarından
kolayca yıpranıp kırılabilirler. Üstelik boya nedeni ile gözükmediklerinden
tehlike yaratırlar. Bu neden ile vardevelalar zaman zaman kontrol edilmelidir.
Gemide ayrıca yükseğe
çıkabilmek ve yüksekte çalışabilmek için, traka, iskele, sepet, merdiven gibi
araçlarda kullanılır. Sepetler vinçler tarafından taşınarak çalışılacak yerde
tutulur. İskeleler ise inşaat iskelesi gibi uzun çalışmalar için kurulur. Traka
bir tahtanın yatay vaziyette halatlar ile askıya alınması ile oluşturulur.
Kullanım yerine göre tahta uzun veya kısa seçilir.
3.5.
Uygulama
Yüksekte
çalışma tehlikelerine karşı alınacak tedbirler aşağıdadır;
- Yapılacak işle ilgili planlama
yapılır ve çalışma izni alınır,
Kaptan
ve bölüm amirlerinden güvenli işletim kuralları gereği izin alınır,
- Çalışma
ekibi hazırlanır.
- Ekip
oluşturulur.
İş tek kişi ile değil en azından biri
aşağıda, diğeri yüksekte olmak üzere iki kişilik bir ekiple yapılır.
o
Ekip
bilgilendirilir.
Ekip yapacağı işle ilgili olarak yeterli
şekilde bilgilendirilir ve tehlikelere karşı dikkatleri çekilir.
o
Ekibin
güvenlik teçhizatı kuşanması ve kullanması sağlanır.
- Soğuk
çarpmasına karşılık sıkı giyinilir.
- Güneş
ve baş çarpmasına karşılık kask giyilir.
- Elektrik
çarpmasına ve sıcak zemin yanmalarına karşı eldiven giyilir.
- Düşmeye
karşı emniyet kemerleri kullanılır.
- Dış
tarafta çalışılacaksa can yeleği giyilir.
- Uygun
yerlerde alta güvenlik ağı gerilir.
- Gemideki diğer kişiler işlem ile
ilgili bilgilendirilir.
Yüksekte
çalışanlara tehlike oluşturabilecek işlemleri yapabilecek kişiler duruma göre ya
genel anons devresinden yada doğrudan bilgilendirilir.
- Baca çalışması için baş mühendis
veya ikinci mühendisin bilgilendirilmesi en azından çalışma sırasında
tomar yapılması engeller. Böylece çalışanlar gaz zehirlenmesinden
korunulur.
- Grandi direğindeki çalışmaları
için köprü üstü vardiya zabitinin bilgilendirilmesi ile telsiz ve radar
cihazları kapatılır. Bu şekilde çalışanların radyasyondan etkilenmesi
veya onlara elektrik çarpması engellenir.
- Elektrik zabiti
bilgilendirilerek çalışma yerindeki elektrik şalterleri indirilerek
elektrik çarpmasına karşılık güvenlik sağlanabilir.
- Tırmanma ve tutunma amacı ile yapılan
güvenli araç ve unsurların bakım devamlılığı ve usulüne uygun ve güvenli
şekilde kullanılması sağlanır.
- Tırmanma
ve tutunma amaçlı yapılan araç ve unsurların bakımlı tutulur.
- Tüm
tırmanma ve güvenlik malzemeleri yıpranmaya karşı korumalı olarak
muhafaza edilir ve kullanımdan önce kontrol edilir.
- Yükseğe
çıkma ve güvenlik malzemesinin bağlantı yerleri sağlam olduğu kontrol
edilerek, serbest salınıma müsaade edilmeyecek şekilde bağlantıları
yapılır.
- Yüksek
yerlere çıkılması için bu maksat ile yapılmış basamaklar ve vardevelalar[16] kullanılır.
- Basamak
ve vardevelanın olmadığı yerlere çıkışlar için uygun ve güvenliğe alınmış
traka[17],
merdiven, iskele ve sepetler kullanılır.
- Traka
askı halatları ve can halatları keskin veya sıcak yerlere temastan
korunur.
- Merdivenlerin
kayma, devrilme ve kırılmaya karşı tedbirleri alınır.
- Üzerinde
insan bulunan traka ve sepetlerin indirilip kaldırılmasında vinçler kullanılır.
- Geniş trakaya iniş ve çıkışlar,
çarmıhlar[18] ile yapılır.
- Kötü hava şartlarında çalışma
durdurulur.
Geminin daimi olarak üç boyutlu hareket
ediyor olması sabitlenmemiş veya
dengelenmemiş her şeyi düşürebilir, yuvarlayabilir, sürükleyebilir veya
serbest salınım yaptırabilir. Bu durumda hem bu cisimlerin kendileri hem de
çevresindekiler zarar görebilir. Bu neden ile gemideki her şeyi bir şekilde
güvenceye almalıyız.
4.2.
Uygulama
Gemide hiçbir şey serbest hareket
edecek şekilde bulundurulmaz. Yerleri belirli ve değişmeyecek olan tüm masa, karyola,
dolap, radar, kuzine, çamaşır makinesi gibi mobilyalar, eşyalar ve cihazlar
bulundukları yerlere vidalar, cıvatalar veya kaynaklar ile sabitlenir. Bunların
dışında yani devamlı sabitlenemeyecek olan şeyler için gerektiğinde serbest
hareketi engelleyecek düzenlemeler yapılır. Genelde bir fırtınaya girerken tüm
bu sabitlenmemiş unsurlar kontrol edilir ve serbest hareketleri engellenir.
- Tüm donanımlar
yerlerine oturtulur, deniz bağları vurulur. (Vinçler, bumbalar, ambar
kapakları, filikalar, filika donanımları, borda iskeleleri, demir vs)
- Ambar, güverte
ve depolarda bulunan ağır yük ve malzemeler bağlanır.
- Raf malzemeleri
raflara konur, rafların korkulukları takılır.
- Küçük malzemeler
dolaplara ve masa çekmecelerine konur ve bunlar kilitlenir.
- Kaporta, kapı ve
lumbuzlar kapatılır, açık olması gerekenler arkadan kancalanır.
- Sandalyelerin
deniz bağı zincirleri takılır.
- Yemek ve harita
masası korkulukları kaldırılır.
- Kuzine
korkulukları takılır.
Özellikle kötü havaya girilirken alınacak bu
tedbirlerin yanı sıra normal zamanlarda da bazı serbest hareket eden cisimlerin
sebep olacağı kazalardan korunmak gerekir.
- Yüksekteki
çalışma veya kreyn çalışma alanlarının altına girilmez.
- Yüksekte çalışma
yapılırken, malzeme ve aletleri bir kova içerisinde ve emniyet ipli olarak
bulundurulur v.s.
Gemide bazı yerler insanların girişine imkan
veren ancak normal kullanım olarak içinde bulunulmasını gerektirmeyen bir amaç
ile yapılmıştır. Bu tip yerler genelde devamlı kapalı tutulduğundan insan
hayatı açısında tehlike yaratan ortamları oluştururlar. Bu neden ile
girişlerinde belirli güvenlik yöntemleri uygulanır.
Gemilerde genel olarak kapalı alan olarak
tanımlanan yerler aşağıdadır;
- Tanklar,
- Tatlı su tankları,
- Balast tankları,
- Akaryakıt tankları,
- Yağ tankları,
- Atık su, lağım tankları,
- Atık
petrol ürünü veya petrol ürünü karışık su tankları.
- Yük alanları,
- Dökme sıvı yük tankları,
- Dökme veya
kırkambar yükleme yapılmış ambarlar.
- Zincirlik,
- Koferdam[19],
- Duck
keel[20].
Bu tip yerlere gerekli tedbirler alınmadan
girilirse,
- Uygun olmayan atmosferden,
- Dolaşma engellerinden,
- Kapalı
kalmadan.
Dolayı kazalar olabilir ve zamanında
yetişilememesi gibi nedenler ile kazalar ölümle sonuçlanabilir.
Kapalı alan atmosferinden kaynaklanabilecek
kazalarda;
- Oksijen
yetersizliğinden boğulma olabilir.
Aşağıda sıralanan olaylar
bunların nedenleri olabilir;
- Kapalı alanın yapımında kullanılan veya
kapalı alandaki malzemenin oksitlenmesi (paslanma),
- Kapalı alandaki sebze, hububat, meyve
gibi organik maddelerin çürümesi,
- Kapalı alandaki yangın söndürme
sisteminin kendisinden veya borulardan sızan CO2 gazı,
- Yangın nedeni ile kapalı alana dolan
duman,
- Kapalı alanda
yapılan kaynak nedeni ile içeriyi dolduran duman ve ortamdaki oksijenin
tüketimidir.
- İçindeki
zararlı, tahriş edici veya zehirleyici toksit gazlar nedeni ile insan
sağlığına zararlı olabilir.
Aşağıda sıralanan kapalı alandaki unsurlar bunların
nedeni olabilir.
- Yük veya malzemeler,
- Cihazlar veya devreler,
- Bitişik
bölmelerden kaçakları olabilir.
- İçindeki
parlayıcı veya patlayıcı hidrokarbon gazlar nedeni ile cana ve mala karşı
tehlike oluşturabilir.
Aşağıda sıralanan kapalı alandaki unsurlar
bunların nedeni olabilir.
- Kapalı alanın petrol ürünlerine ait bir
tank olması ve tankın çeperlerindeki petrol ürün bulaşıkları,
- İçerideki yük veya malzemeden
kaynaklanan gaz sızıntıları,
- İçeride kullanılan,
çözücü, emici sıvılar, boyalar, vernikler,
Kapalı alanlar normal olarak insanların
dolaşacağı yerler olmadığından bu tip yerlerde birçok takılmaya ve çarpmaya
sebep olabilecek engel bulunur. Aynı şekilde kapalı alan olmasa da makine
dairesi gibi gemideki bazı yerlerde bu tip engellere sahiptir. Buralara
girildiğinde veya buralardan geçişlerde aşağıdaki engellere dikkat edilmeli ve
alınacak tedbirler ile kazalar önlenmelidir.
- Yapısal engeller;
Posta[21], braket[22], boru, alçak kaporta[23], yüksek eşik, alçak aydınlatma glopları[24], güvenliğe alınmamış açıklıklar, kırılmış
merdiven basamakları ve vardevelelar,
- Kaygan zemin;
Yürünülen zeminin kapalı alanın
kullanılma durumuna göre, su, çamur, yağ, yakıt vs. nedenler ile kaygan olması,
- Düzensiz malzeme;
İçeride dağınık vaziyette duran
yük veya malzeme ve önceki gelişlerde ortaya bırakılan nesneler.
Bu tip engellerden dolayı kazaların olmaması
için;
- Yeterli ve uygun aydınlatma sağlanır,
- Kırık merdivenler, vardevela ve punteller
onarılır,
- Açıklıklar güvenliğe alınır,
- Yerine göre takılma veya çarpma
engelleri açık renkli boya ile boyanır veya yansıtıcı bantlar ile dikkat
çeker hale getirilir,
- Dağınık
malzemeler toplanır ve bulunmaları gereken yerlere götürülür.
İçeride kapalı kalma kazaları ise zamanında
müdahale edilemez ise uygun olmayan atmosfer veya su basması gibi nedenler ile
ölümle sonuçlanmaktadır. Bu tip kazaları önlemek için kapalı alanlara;
- İzinsiz,
bilgisiz ve yardımcısız giriş yapılmaz,
- Girişler
işaretlenir.
Kapalı
alana giren personel, kask, iş elbisesi ve eldiveni, iş ayakkabısı gibi gerekli
koruyucu giysilerini kuşanır. Bunun yanı sıra aşağıdaki malzemeleri de
yanlarına alırlar.
- Kılavuz halatı;
Kapalı
alana girenin emniyet kemerine takılan, giren kişinin işaret göndermede veya
içeri giren kişiye ulaşmada kılavuzluk eden, çelik halattır.
- Onaylı kıvılcım
çıkartmayan el feneri;
Kapalı
alana giren kişinin önünü aydınlatan, açılıp kapanmasında veya çalışması sırasında
bir patlamaya sebep olabilecek kıvılcım çıkartmayan el feneridir.
- Kıvılcım
çıkartmayan kontrol çekici;
Saç
kontrolünde kullanılan, ortamdaki hidrokarbonlarda alevlenmeyi engellemek için
kıvılcım çıkartmayan sarı malzemeden yapılan çekiçtir.
- El telsizi;
Genelde
gemi içerisinde manevralarda, onarımlarda ve testlerde kullanılan halk bandında
çalışan el telsizidir.
- Acil kaçış
solunum cihazı;
Gemilerde
kullanılan acil durumlarda kullanılan kısa süreli hava sağlayan solunum
cihazlarıdır.
Kapalı alanlara girişte ve içerideki
çalışmada işletmenin emniyetli işletim sistem kurallarına katı bir şekilde
uyulur. Genel olarak kapalı alan kazalarına karşı alınacak tedbirler
aşağıdadır.
- Yapılacak işle
ilgili planlama yapılır ve çalışma izni alınır,
Yapılacak iş teferruatlı olarak
planlanır ve buna göre kaptan ve bölüm
amirlerinden güvenli işletim kuralları gereği izin alınır,
- Çalışma ekibi hazırlanır.
- Ekip oluşturulur.
İş tek
kişi ile değil, en az iki kişi içeride bir kişi dışarıda olacak şekilde bir
ekiple yapılır, ,çeri giriş yapacak
kişiler fiziki ve ruhi yeterlikli kişilerden oluşturulur.
o
Ekip
bilgilendirilir.
Ekip yapacağı işle
ilgili olarak yeterli şekilde bilgilendirilir ve tehlikelere karşı dikkatleri
çekilir.
o
Ekibin
güvenlik teçhizatı kuşanması ve kullanması sağlanır.
- İş tulumu giyinilir.
- Baş çarpmasına karşılık kask giyilir.
- Yaralanmalara karşı eldiven giyilir.
- Şoka, kimyasallara ve kaymalara karşı
iş ayakkabısı giyilir
- Bele emniyet kemerleri ve kılavuz
halatı kuşanılır.
- Onaylı kıvılcım yapmayan el feneri ve
kontrol çekici alınır.
- Acil kaçış solunum cihazı alınır.
- El
telsizi alınır.
- Kapalı alan çalışmaya hazırlanır ve
denetlenir.
- Kapalı alan yeterli şekilde alevsiz ve
spark yapmayan, çarpmalara karşı korumalı aydınlatma cihazları ile
aydınlatılır.
- Gerekli ve yeterli havalandırma yapılır
ve havalandırmanın yeterliği uygun cihazlar ile tespit edilir,
- Oksijen % 21 oranında bulunacak,
- Parlayıcı ve patlayıcı gazlarda
karışım oranı tehlike limitinin altında olacak,
- Toksik gazlarda oran TLV oranının
altında kalacak.
- Giriş öncesi
alınan tedbirler ekip amiri ve bizzat içeri giriş yapacak kişiler
tarafından denetlenir.
- Çalışma
sırasında yaşamı riske sokacak bir durumun ortaya çıkması halinde derhal
çalışmanın durdurulması sağlanır.
İçeride çalışanlarda oluşabilecek baş
dönmesi, soluk alamama gibi durumlarda derhal dışarıya haber verir ve yardım
istenir. Hava şartlarının içeridekilerin çalışmasını zorlaştıracak veya
tehlikeye atacağı durumlarda çalışma durdurulur.
- Kapalı yerdeki
iş bitiminden sonra içerisi gerekli şekilde temizlenmiş ve toplanmış
olarak bırakılır.
Acil durum, gemide olağan dışı gerçekleşip,
can, mal ve çevreyi tehdit eden durumlardır. Acil durumlar önlenemez ve kontrol
edilemez ise genel anlamda önce mal kaybı, sonra çevre kirliliği oluşur ve son
olarak da can kaybına sebebiyet vermemek için gemi terk edilir. Gemiyi terk bir
acil durum değil önlenemeyen ve kontrol edilemeyen bir acil durumun sonucudur.
Her zaman tedbir, tedaviden daha kolaydır.
Yani, bir acil durum sonunda mümkün olan en az zarar ile kurtulmak ve gemiyi
terk etmek zorunda kalmamak için aşağıdakiler yapılır;
- Acil durumlar tanınır,
- Oluşmaması için tedbirler alınır,
- Oluşması
halinde ise etkin müdahale yapılır.
Gemide karşılaşılabilecek canı, malı ve
çevreyi tehdit eden acil durumlar genel olarak;
- Yük reaksiyonları
Yükün reaksiyonu, gemideki yüklerin deniz
suyu veya bir başka mal ile teması halinde parlayıcı, patlayıcı, yanıcı,
yakıcı, tahriş edici veya zehirleyici bir gaz ve/veya bir yangına sebep
olabilecek derecede ısı çıkartmasıdır. Bu ısı ve gaz, can ve mal güvenliği ile
çevreyi tehlikeye sokabilir. Kontrol edilemediği takdirde infilak, yangın ve
yükten yayılan ve kaçınılamayan gazlardan, gemideki kişilerde, zehirlenme ve
boğulma gibi durumlar ortaya çıkabilir. Bu nedenle de geminin terki zorunlu
olabilir. Böyle durumların önlemi, bir acil durumu yaratabilecek malların,
yükleme, boşaltma ve taşıma kurallarında, her zamankinden daha fazla dikkatli
olmaktır.
- Yangın
Yangın geniş kapsamlı kontrolsüz alevli
yanmadır. Gemide oluşması, can ve mal emniyeti ile çevreyi tehdit eder.
Söndürülememesi ve kontrol edilememesi halinde gemi batmasa bile çıkarttığı ısı
ve duman ile gemidekilerin yaşamını tehdit edebilir ve gemiyi terk
gerekliliğini doğurabilir. Önlem yangın riskini artıran malzeme veya
uygulamaların ortadan kaldırılması veya kontrolü ile sağlanır.
- Su alma ve batma
Bir geminin batması; denizde herhangi bir neden ile
yüzebilirlik özelliğini kaybederek, suya gömülmesidir. Su alma yüzebilirliğin
kaybedilmesinde baş etkendir. Su alma sonucunda gemi batmasa bile bir başka
acil durum olan yük reaksiyonları meydana gelebilir.
Bir gemi seyir sırasında aşağıdaki nedenler
ile su alarak batabilir:
- Bir çatışma veya oturmadan kaynaklanan,
geminin karinasındaki yara,
- Yaşlılık ve limitler üzerindeki bir
gerilimden kaynaklanabilecek saç atması veya kırılma,
- Ağır denizlerde güverteyi aşan
dalgalarla veya gemi üzerindeki ağırlıkların dengeyi bozacak şekilde yer
değişiminden geminin yatmasından dolayı kapatılmayan açıklıklardan su
girmesi.
Gemiler inşa sırasında, su alma halinde
batmaması için, su geçirmez bölmeler ile bölünmüşlerdir. Ancak bu bölmeler
arasındaki geçişlerin, gerektiğinde kapatılamaması veya geminin uygun
kondisyonda olmaması gibi nedenler ile su birden fazla bölmeye yayılıp, geminin
dengesini bozarak, batmasına sebep olabilir. Batmak veya batmamak veya batma
süresi, tamamen geminin dengesine ve deniz şartlarına bağlıdır. Batma 10
dakikada da gerçekleşebilir, 3 günde de. Batmaya karşı tedbir en genel haliyle,
tüm denizcilik kurallarına uymak, iyi bir emniyetli işletim sistemine sahip
olmak ve uygulamaktır.
- Deniz kirliliği:
Denizler gemiler tarafından genel olarak
çarpışma veya karaya oturma, ihmal veya tedbirsizlik veya vasıfsız personel ve
malzeme kullanılması sonucu kaza ile kirletilmektedir. Bu tip kazalar gemiler
için bir acil durumdur. Geminin Sopep planı dahilinde derhal müdahale edilerek
kirliliğin oluşması, oluşmuşsa genişlemesinin durdurulması gerekir.
- Çatışma ve karaya oturma.
Çatışma ve karaya oturma yangın, yük
reaksiyonları, batma, deniz kirliliği gibi yukarıdaki acil durumları ortaya
çıkartabilecek acil durumlardır. Tedbiri ise denizde çatışmayı önleme ve
güvenli seyir kurallarına uymaktır.
Acil durumlara ve önlenemeyerek canların
tehlikeye düşmesinde gemiyi terke hazırlıklı olmak için aşağıdaki unsurların
uygun ve yeterli şekilde sağlanmış olması gerekir;
- Eğitimin verilmesi,
- Planlama ve acil durum ekiplerinin
oluşturulması,
- Donatım
ve düzenlemenin yapılması
Gemiadamına verilen düzenli eğitimler aşağıdaki şekilde
sağlanır;
- Teorik eğitim, verilen dersler ile,
- Pratik eğitim, yapılan role eğitimleri
ile.
Gemiadamının teorik eğitimleri
aşağıdaki zamanlarda sağlanır;
- Gemi görev öncesi,
Okul ve kurslarda eğitim görülür ve
karşılığında sertifika ve diploma alınır.
- İşe kabul sırasında,
İşe kabul edilen
gemiadamına, şirketin bünyesinde, şirket emniyetli işletim bilgisi verilir,
- Gemiye katılışta,
Gemiye
gönderilen personel, gemiye katılır katılmaz aşağıdaki konularda bir
uyumlandırma eğitimine alınır.
- Role görevleri,
- Gemideki can kurtarma araçlarının
yerleri,
- Kaçış yolları,
- Acil durum işaretlerinin yerleri,
- Geminin
terk edilmesini gerektirebilecek acil durumlar.
- Gemide haftalık olarak
Gemideki personele, beş temel kurs
konuları 2 ayda tamamlanacak şekilde,
haftalık dersler verilir.
Role eğitimleri gemide yapılan, mümkün
olduğunca gerçeklere uygun, uygulamalı eğitimlerdir. Bu eğitimlerde, aşağıdaki
unsurlar sağlanır;
- Teorik bilgilerimizi pekiştirme,
- Reflekslerimizi geliştirme,
- Oluşabilecek
sorunları görerek, tedbirlerini alma,
Eğitimler sadece personeli içermez,
aynı zamanda gemide bulunan yolcunun da eğitime alınması gerekir. Bu eğitim bir
brifing verme ve gemi terki role eğitimi şeklinde olur.
Role eğitimleri belirli sıklıkta olur.
Personelin ¼’ünün değişmesi ve/veya gemiye yolcu alınması halinde, gemi
limandan ayrıldıktan sonra 24 saat içerisinde yangın ve gemiyi terk eğitimleri
yapılır. Yük gemilerinde bu eğitimler her ay tekrarlanırken yolcu gemilerinde
haftada bir tekrarlanır. Yapılan tüm eğitimler kayıt altına alınır.
Acil durumlara ve gemiyi terke hazır olmanın
bir diğer unsuru da, doğru ve uygun planlarının yapılmış olmasıdır. Bir acil
duruma müdahale ve gemiyi terk halinde yapılacak işleri belirten planlara, acil
önlem ve gemiyi terk planları denir. Bu planlar, aşağıdaki kademeleri kapsar;
- Tespit,
Acil durum müdahale ekibinin hasar bölgesine
giderek yaptığı tespitlerdir.
- Bildirim,
Kaptanın acil durum ile ilgili bilgileri
işletmeye ve gereklilik halinde kıyı devletinin ilgili kurumlarına yaptığı
bildirimdir.
- Müdahale
Acil durumun en az zarar ile en kısa zamanda
sona erdirilmesi için yapılan müdahaledir.
Bir acil durumda aşağıdaki ekipler kurulur,
- İşletme acil durum ekibi,
Genelde, genel müdür başkanlığında, atanmış
kişi (DPA) ve bölüm amirlerinden oluşur.
- Kaptan ve köprüüstü ekibi,
Genelde, Kaptan, bir güverte zabiti ve bir
serdümenden oluşur.
- Acil durum müdahale ekibi,
Genelde, güvertedeki acil durumlarda, 1.zabit
amirliğinde gerekli zabit ve tayfadan, makinedeki acil durumlarda, baş mühendis
amirliğinde gerekli zabit ve tayfadan oluşur.
Acil duruma müdahale veya gemiyi terk için
gerekli eğitimler ve etkin planlar yapılır. Fakat bu sistemin gereği donanım
kurulmaz, teçhizat ve malzeme temin edilmez ve sistemin düzenleyicisi olan
yerleştirme, işaretleme, talimatlandırma gibi unsurlar oluşturulmazsa, ne
eğitimin ne de yapılan planların
karşılığı alınamaz. Aşağıda genel olarak yapılan düzenleme çalışmaları
anlatılmıştır;
- Role
cetvelleri
düzenlenir,
Bir acil veya gemiyi terk durumda, hangi gemi
personeli ve yolcusunun, ne yapacağını belirten, iş planlama ve görevlendirmelerinin
yazıldığı tablolara Role Cetveli denir.
Bu cetveller, gemi denize çıkmadan önce hazırlanır, gerekli personel ve
görev değişimleri işlenir ve gemide köprüüstü, makine dairesi, zabitan,
mürettebat ve yolcu salonları gibi göze çarpan yerlere asılır.
- Role
kartı düzenlenir,
Gemi personelinin, role cetvelinde
belirtilmiş olan, bir acil veya gemiyi terk durumda, yapacağı işleri gösteren
kartlara Role Kartı denir. Bu kartlar, kişilerin yatak başlarında veya kamara
girişlerinde, devamlı gözlerinin çarpabileceği ve alınabileceği yer ve şekilde
bulunur.
- Acil
durum ve gemiyi terk talimat ve resimleri düzenlenir,
Gemide personel ve
yolcu için, onların toplu olarak bulunduğu veya geçtiği, kolayca görülebilen
yerlere, bir acil durumda yapacakları işleri ve can kurtarma araç ve
malzemesinin nasıl kullanılacağını gösterir talimat ve resimler asılır. Bu
talimatlar, bayrak devletinin lisanında ve İngilizce hazırlanır.
- Bakım
tutum talimatları düzenlenir,
Gemilerde,
tüm can kurtarma araçlarının, donanım ve teçhizatının, olası bozulma, kaybolma
veya yıpranmasına karşı, bakım tutum talimatları olur. Bu talimatlar, mümkün
olduğunca resimler ile kolay anlaşılır şekilde hazırlanır.
- Sembol
işaretler düzenlenir,
Sembol işaretler, IMO tarafından standartları
belirlenmiş ışık yansıtıcı, yapıştırma işaret sembolleridir. Bu semboller
personelin ve yolcunun bir acil veya gemiyi terk durumunda aşağıdaki yerleri
gösterecek şekilde yapıştırılır.
- Kaçış
yollarını,
- Toplanma ve
gemi terk yerlerini,
- Can
kurtarma ve yangın araç ve teçhizatının istif yerlerini.
- Acil durum
aydınlatma sistemi,
Acil bir durum nedeni ile ana
jeneratörlerin kapatılması veya durması halinde, önemli yerlerin
aydınlatılmasında kullanılan sisteme, acil durum aydınlatma sistemi denir. Bu
sisteme güç, acil durum jeneratörleri veya akülerden sağlanır. Ana
jeneratörlerin susması halinde bu güç kaynakları otomatik olarak devreye girer.
Bu sistem aşağıdaki yerlerin aydınlatılmasında kullanılır:
- Acil duruma
müdahale ulaşım yollarını,
- Kaçış yollarını,
- Toplanma ve
gemi terk yerlerini,
- Can kurtarma ve yangın araç ve
teçhizatının bulundukları yerlerini,
- Acil durum alarm ve muhabere sistemi
- Acil haberleşme,
Gemi dahili haberleşmesi normal olarak geminin otomatik analog
telefon santralı aracılığı ile yapılır. Ancak acil durumlarda olabilecek bir
arıza nedeni ile geminin kritik yönetim noktaları olan köprüüstü, makine
dairesi ve yeke dairesinin kendi aralarındaki haberleşmelerinin kesilmemesi
için, bu noktalar arasına, acil durum güç kaynağından beslenen, basit fakat
arıza olasılığı çok düşük ayrı bir, iki yönlü haberleşme sistemi kurulur.
- Alarm,
Gemilerde, bir acil durumda veya
gemiyi terk halinde, personel ve yolcuyu, durumdan haberdar etme, toplanma
yerlerine çağırma ve role görevlerini başlatmak için bir genel acil durum alarm
sistemi kurulmuştur. Bu bir zil şeklindedir ve genelde basma süresince çalar. .
Bazı gemilerde acil durumu ilk görenin hemen basabileceği şekilde geminin
farklı yerlerine konur. Tek kumandalı olan alarmlarda durum köprüüstüne telefon
ile bildirilir ve alarm oradan çalınır. Köprüüstünden çalış şekline göre
personel ve yolcuyu acil durum toplanma veya gemiyi terk yerlerine çağırır.
Zilin çalma şekli role cetvellerinde gösterilir.
Gemilerde, bir acil durumun
bildirimi için kullanılacak, tüm gemiden duyulabilir ve acil güç kaynağından
beslenen bir anons devresi bulunur.
Gidiş yolu acil durum planlarında gösterilen,
acil durum aydınlatmaları ile aydınlatılmış, standart IMO işaretleri ile
işaretlenmiş yollardır. Acil durum toplanma yeri gemisine göre farklı yerler
olabileceği gibi aynı yerde olabilir. Bu durum role cetvelinde gösterilir.
Toplanma yerlerine gelen personel, acil durum
planları çerçevesinde görevlendirilir. Güvertedeki acil durum için güverte acil
durum ekibi birinci zabit komutasında, makinedeki acil durum için makine acil
durum ekibi baş mühendis komutasında derhal acil durum yerine gider. Hasar
durumunu ve nedenini tespit eder, yapacağı müdahale şekline karar verir. Hasar
durumu, nedeni ve karar verilen müdahale şekli köprü üstüne bildirilir. Köprü
üstünde kaptan müdahale şeklini onaylar veya uygun gördüğü başka bir şeklin
uygulanması talimatını verir.
Kaptan geminin işletmesini arayarak onunla
temas kurar ve kazanın zamanını, geminin mevkiini, kaza şeklini, geminin
durumunu ve yapılan uygulamayı bildirir. Ayrıca gerekiyorsa, yakın kıyı
devletinin ilgili kuruluşlarını da arayarak bilgi verir. Şirket acil durum
ekibi gerekli diğer bildirimlerin yapılmasında veya destek sağlanmasında gemiye
yardımcı olur, gerekli öneri, tavsiye ve talimatları verir.
Acil durumlara karşı iyi hazırlanmak ve
tedbir almak bazı durumlarda yine yetersiz kalabilir. Onca iyi hazırlığa rağmen
olası başarısızlığın nedenleri ise genelde kişilerden kaynaklanır.
- Panik, tüm
öğretileri unutturabilir,
- Ölüm korkusu,
tüm disiplini yok edebilir,
- Kahramanlık
sevdası ile diğerlerine haber vermeden tek başına müdahale etmek veya
tedbirsiz davranmak, gereksiz kayıplara sebep olabilir,
- Geminin
sigortalı olduğu veya şirkete kızgınlık, boş vermişliğe sebep olabilir,
Bu gibi başarısızlıkları engellemek, ceza
gibi radikal tedbirlerin dışında, yine kişilerin kendi gayretleri ve kendi
kendilerini eğitmeleri ile olur.
6.5.
Uygulama
Bir
acil durumun gerçekleşmesi halinde;
- Derhal
köprüüstü ve kaptan haberdar edilir.
- Acil
durumu ilk gören veya bildirilen köprüüstü vardiya zabitince alarm
çalınır.
- Alarm
kodlu değilse alarmın arkasından durum anons edilir.
- Alarmın
duyulması ile acil olay içinde olanlar ile köprüüstü ve makine kontrol
görevlileri dışında herkes işini bırakır.
- Herkes
kaskını giyer ve acil durumun cinsine göre güvenlik malzemesini kuşanır,
- Herkes
role cetvelinde belirtilen acil durumla mücadele teçhizat ve malzemelerini
alır.
- Herkesin
acil durum kaçış yollarından, role cetvelinde belirtilen toplanma yerlerine
gider.
[1]Palamar motoru: Gemi
halatlarını sahile taşıyan küçük deniz araçları.
[2] El İncesi: Ucundaki
ağırlık sayesinde uzak noktalara atılarak ulaştırılan ve gemi halatlarının
gönderilmesinde kullanılan ince halat.
[3] Baba: Gemilerde veya gemi
bağlama yerlerinde bulunan halat bağlamak amacı ile yapılmış yere dik kazık
veya benzeri yapı.
[4] Anale: Gemilerde veya gemi
bağlama yerlerinde bulunan, halat bağlamak amacı ile yapılmış ve yere bir mapa
ile bağlı olan, hareket edebilir çelik halka.
[5] Halat kasası: Halatın bir
halka meydana getirecek şekilde kendi bedenin bağlanmış ucu.
[6] Volta: Halatın baba veya
koç boynuzuna sarılması
[7] Vira: Bir halat veya
zincirin makine yardımı ile çekilmesi.
[8] Loça: Halat veya zincirin
içinden geçerek gemiden ayrıldığı korunaklı kalın bilezik.
[9] Yol vermek: Makinelerinin
çalıştırılarak gemiyi hareket ettirmek.
[10] Mola: Halatın volta
edildiği yerden çözülmesi.
[11] Kask: Koruyucu sert
şapka.
[12] Burgata: Halat kalınlık
ölçüsü. Halatın çevresinin inch (2.54 cm )cinsinden ifadesidir
[13] Kreyn: Bir vinç çeşidi.
[14] Sac: Demir levha
[15] Ana güverte üzerindeki
yapılar. Baş kasara. Kıç kasara.
[16] Vardevela: Gemilerdeki
merdiven tırabzanları ve benzeri yapılar.
[17] Traka: Üzerinde durarak
yüksek yerlerde çalışmak için kullanılan halatlar ile askıya alınmış kalaslar.
[18] Çarmıh: Basamakları
tahtadan yapılmış gemilerde kullanılan halat merdiven.
[19] Koferdam: Makine dairesi ile ambarlar, ambarlar ile
baş pik tank arasındaki yangın geçirmez ara bölme.
[20]Duck keel: Makine
dairesinden baş kasaraya kadar ambar altından gidişi sağlayan geçit.
[21] Posta: Omurgaya dik
bağlanan ve üzerinde borda saclarını taşıyan yapı elemanı.
[22] Braket: Postala
arasındaki yatay yapı elemanı.
[23] Kaporta: Su ve gaz
geçirmez kapı.
[24] Glop: Tavan aydınlatma
ampul muhafazası
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder