Milli
bayrak; bir devletin kumaş üzerine işlenen tanıtıcı simgesidir. Devlete ait
yerlerde yüksek bir yere çekilerek gösterilirler. Uluslar arası hukuka göre bir
gemide, yabancı bir ülkede olsa bile siciline kayıtlı olduğu ülkenin hukuku
geçerlidir. Bu neden ile gemiler siciline kayıtlı olduğu ülkelerin bayrağını
gösterirler. Geminin bandırası veya bayrağı olarak
ifade edilen bayrak bu bayraktır.
Bir gemiye aynı anda iki değişik milli bayrak çekilebilir. Biri
geminin siciline kayıtlı olduğu ülkenin bayrağı, diğeri limanına giriş yaptığı
ülkenin bayrağıdır. Bir gemi yabancı bir ülkenin limanına giderken liman giriş
öncesi sicil devletinin bayrağına ilaveten o ülkenin bayrağını da çeker. Eğer
sicil ve liman ülkeleri aynı ise tek bayrak gösterilir.
İşaret
sancak ve flamaları ise özel biçim ve desenlere sahip 40 değişik bez bayraktır.
Gemilerde uluslararası işaret kodları ile haberleşme yapmakta kullanılırlar.
Milli bayrağımızın büyüklük birimi “Yaprak”tır. Bir yaprak Türk
bayrağının ölçüleri 50 cm . en ve 75
cm . boydur. Bayrağımız bu ölçülerin katları olarak imal edilir ve
büyüklüğü yaprak olarak belirlenir. Örnek olarak 2 x 3
m . ölçülerindeki bir bayrak 4 yaprak büyüklüğündedir.
Gemilere çekilecek bayrağın büyüklüğü ile ilgili bir standart
bulunmamakla birlikte bayrağın büyüklüğü, geminin büyüklüğüne orantılı
olmalıdır. Çekilen bayrağın aşağıya sarkan ucu güverte hizasını geçmemelidir.
Şiddetli rüzgâr ve yağmurlarda ise bayrağın hasara uğramaması için olağandan
daha küçük ebatta bayrak çekilebilir.
Aynı anda iki farklı milli bayrak çekiliyorsa yani yabancı bir
limana giriliyorsa çekilen sicil devletinin bayrağı ziyaret edilen ülkenin
bayrağından yarım yaprak daha büyük olabilir. Ancak bu fark hiçbir şekilde
dikkat çekecek kadar fazla olmamalıdır. Fark abartılı olduğu durumda bu ziyaret
edilen ülkeye hakaret olarak değerlendirilebilir.
Bayrakların
ve sancakların uçkuru; içerisinden bir halat geçirilecek şekilde her iki tarafı
açık iki kat kumaştan yapılır. Uçkurdan geçirilecek bu halatın amacı bayrak
veya sancağın salvoya[1] bağlanabilmesidir. Piyasadaki sancaklar uçkurları[2]
hazır olarak satılırlar ancak bayrakların uçkurlarında halat bulunmaz. Bu işlem
gemide yapılır.
Bunun
için önce geminin büyüklüğüne uygun bir bayrak sonra bu bayrağın uçkurundan
sıkışma yapmadan rahatlıkla geçebilecek incelik ve uzunlukta dıştan örgülü
sentetik bir halat temin edilir. Uçkur halatının her iki ucu piyanlanır. Sonra
bu halat bayrağın uçkuruna geçirilerek çımalarına birer kasa yapılarak halat
bedeninden bayrağa dikilir.
Bayrağın/sancağın uçkurunun hazırlanması için ihtiyaç olan ortam;
bayrak direğine sahip bir alan, ihtiyaç olan malzeme; bayrak, salvoluk halat,
iğne ve ipliktir.
● Bayrağın uçkur boyuna iki izbarço
bağ payı eklenerek bir uçkur halatı kesilir ve çımaları piyanlanır.
● Uçkur halatı bayrağın uçkurundan
geçirilir.
● Uçkurdan geçirilen halatın her iki
çımasına izbarço bağından birer kasa yapılır.
● Uçkur her iki ucundan içerisindeki
halata dikilir.
Uygulamada dikkat edilen
hususlar;
● Uçkur halatının bayrağın
uçkurundan sıkışma yapmadan rahatlıkla geçebilecek incelikte dıştan örgülü
sentetik bir halat olması uygundur.
● Dikimin iplik uçkur halatının
içinden geçecek şekilde yapılması gerekir.
Bir
yaprak bayrağın uçkurunu hazırlayınız.
Bayrak
ve sancaklar geminin direk gibi en görünür yüksek yerine, dumandan
etkilenmeyecek ve dalgalanır şekilde çekilerek gösterilirler.
Bayrak
randa yelkenli gemilerde yelkenin cunda yakasına[3]
kabasorta yelkenli gemilerde gize[4], üç köşe yelkenli gemilerde yelkenin
çördek yakasına çekilir. Direkli motorlu
gemilerde ise grandinin[5] gurcatasına[6], direksiz motorlu teknelerde kıça
dikilen bayrak direğine çekilir.
Motorlu gemilerde sicil devletinin bayrağının makine dumanından
etkilenmemesi ve daimi olarak çekili tutulduğu seyir gibi durumlarda yıpranmasını
engellemek için geminin kıç tarafındaki bayrak direğine çekilir. Limanına
girilen ülkenin milli bayrağı ile sancaklar ise sadece grandiye çekilir.
Bayrağın çekileceği yere bir mapaya yapılır. Bu mapaya bir kilit
yardımı ile sancak salvosuna uygun bir makara takılır. Sancak salvosu bu
makaradan geçirilir.
Sancak
salvosu; bayrak veya sancakları direğe çekmek için kullanılan 6–7 mm çapında
bir halattır. Salvo bayrak veya sancağın çekileceği yere konan bir makaradan
geçirilerek doblin halde aşağıya sarkıtılır. Salvonun her iki çıması bayrak
veya sancağın uçkurlarına sancak bağı ile bağlanır. Ancak bağ yerine salvonun
çımalarına izbarço bağı ile birer sancak kilidi takılırsa sancak veya bayrağın
salvoya takılması daha süratli olur.
Sancak
kilidi; sancağın salvoya kolayca takılabilmesi için yapılan sustalı veya
sustasız metal araçtır. Sancak salvosunun her iki çımasına takılan sancak
kilitlerinin genelde kullanılan iki çeşidi vardır. Salvo bayrak veya sancağın
uçkur halatının çımalarındaki kasalara bu kilitler aracılığı ile bağlanır.
Kilitler; bayrak veya sancağın salvoya dolanmaması için fırdöndülü[7] yapılır.
Geçmeli
sancak kilitleri iki parçadan oluşur. Bu parçalarda bir tanesi fırdöndülü olup
salvonun çımasına takılır. Diğer parçası ise sancağın uçkuruna takılır. Bu tip
kilit kullanan gemilerde tüm sancak ve bayrakların çımalarında kilidin kanca
kısımları bağlı olması gerekirken sustalı kilit kullanan gemilerde kilit
doğrudan sancak veya bayrağın uçkur kasasına takılır.
Kilitli sancak
salvosunun hazırlanması için ihtiyaç olan ortam; bayrak direğine sahip bir
alan, ihtiyaç olan malzeme; sancak mapasına uygun bir mapa kilidi, sancak
salvosuna uygun bir tek dilli makara, gemiye uygun bir bayrak, salvoluk halat,
iğne ve ipliktir.
● Gurcatadaki sancak mapasına harbisi çıkartılmış bir mapa
kilit geçirilir.
● Salvoya uygun makara kilidin içerisine geçirerek kilidin
harbisi yerine vira edilir.
● Sancak salvosunun çıması makaradan geçirilir.
● Salvonun çıması sancak kilidinin halkasından geçirilir.
● Kilide geçirilmiş salvonun çımasına bir izbarço bağı
yapılır.
● Salvonun diğer çımasına da bir sancak kilidi geçirilerek
izbarço bağı yapılır..
Gemide gurcata üzerine sancak kilitli bir sancak salvosu
hazırlayınız.
Bayrak
veya sancak salvoya doğrudan kilit ile takılır. Ancak sancak kilidinin olmaması
halinde ise salvo sancağa sancak bağı ile bağlanır.
Sancak bağı, sancak kilidi olmayan salvonun sancak uçkur halatına
bağlanmasında kullanılan bir bağ çeşididir.
Sancak bağının üç çeşidi vardır;
● Düz sancak bağı
Sancağı salvosuna veya iki halatı birbirine bağlamakta kullanılır.
● Çifte sancak bağı
Düz sancak bağının daha kuvvetli olanıdır. Sancakların salvoya
bağlanmasının yanı sıra yelkenlerin iskotalarını bağlamakta da kullanılır. Bu
neden ile iskota bağı olarak ta bilinir.
● Foralı sancak bağı
Yağışlı ve fırtınalı havalarda salvonun sıkışma olasılığına karşı
atılan sancak bağı çeşididir.
Bayrağın/sancağın salvoya takılması için ihtiyaç olan ortam;
salvosu kilitsiz bayrak direğine sahip bir alan, ihtiyaç olan malzeme; uçkuru
hazırlanmış bir sancaktır.
● Sancak salvosunun
çıması sancak uçkurunun kasasının içinden geçirilir.
● Salvonun çıması ile
kasanın bedeni üzerine bir volta atılır.
● Salvonun çıması
bedenin altından geçirilir.
● Salvonun çıması
çekilerek bağın boşunu alınır.
Bir sancağı kilitsiz bir sancak salvosuna takınız.
Havuza
veya çekek yerlerine alınmış, hurdaya çıkartılmış veya terk edilmiş olan gemi
ve diğer deniz araçlarında milli bayrak çekilmez, onun haricindekiler gün
boyunca Milli Bayrağı çekmek zorundadır.
Bayrak
her gün saat 08.00`de, günün bu saatte ağarmadığı hallerde ise gün ağardığında,
tören ile çekilir ve gün batımında tören ile indirilir. Seyir halinde bulunan gemiler, bayraklarını
geceleri de çekili bırakabilirler. Sürekli çekili kaldığı hallerde bayrak,
bakım, onarım ve yenisiyle değiştirilmesi için sabah veya akşam alacakaranlık
zamanında törensiz olarak indirilir ve çekilirler.
Bayrak
töreni, ticari gemilerde 3 kişi, küçük deniz araçlarında ise sadece serdümen
tarafından yapılır. 3 Kişinin katıldığı törende, bir kişi bayrağın arya veya
tokasını yaparken, diğer 2 kişi yan yana, geminin enine tam ortasında,
vücutları bayrak direğine cephe vermiş ve hazır ol pozisyonunda bulunur.
Bayrağın arya ve tokasında üniforma ve şapkalı personel el ile selam verir.
Üniformasız personelin başında şapka varsa çıkartılır. Törende bayrak, çabuk
çabuk çekilir ve yavaş yavaş indirilir. Bayrak çekilmeden önce veya
indirildikten sonra özel bir saygıyla taşınır.
Bayrağın
arya[8], toka[9] veya mezestre[10] sonrası salvo direk üzerindeki koç boynuzuna
volta edilir.
Bayrak veya sancak salvoya bağlandıktan sonra çekileceği yani toka
edileceği zaman doblin salvonun boş tarafı çekilerek bayrak veya sancağın
makaraya kadar çıkması sağlanır. Bayrak veya sancaklar süratli olarak toka
edilir.
Bayrak/sancağın tokası ve salvonun voltası için ihtiyaç olan
ortam; üzerinde arya edilmiş bir bayrak bulunan bayrak direkli bir alan,
ihtiyaç olan malzeme; yok.
● Sancak salvosunun boş
doblin kolu aşağı çekilerek bayrak/sancağın hisa edilmesi sağlanır.
● Bayrak/sancak
gurcatadaki makaraya kadar çekilir.
● Sancak salvosunu
doblin olarak bitişik şekilde gerdiriniz.
● Gergin durumdaki
salvoyu koçboynuzunun altından dolandırıp üste alınız.
● Salvoyu “8” şeklinde koçboynuzunun
üzerine bir kere volta ediniz.
● Salvo üzerine bir kros
yapınız.
● Krosu koçboynuzun üst
koluna geçirerek meze volta atınız.
● Salvoyu çekerek boşunu
alınız.
Arya edilmiş bir bayrağı toka ederek salvosunu koçboynuzuna volta
ediniz.
5.1.Selamlama
Gerek bayrak kanununa uyum nedeni ile gerekse milli değerlerimize
saygı ve sevgimizden dolayı, askeri birliklerimizin önünden geçerken onları
bayrağımızla selamlarız. Gemi bir askeri birliğin önünden yakın mesafeden
geçerken veya bir askeri gemi ile yan yana geçişirken onu selamlar. Selamlama
tokadaki bayrağın mezestresi ve takiben tekrar toka edilmesi şeklinde olur.
Selamlama geminin pruvasının veya pupasının askeri birlik veya
geminin hizasına gelince başlar geçiş bitinceye kadar devam eder.
Gerek selamlama törenlerinde gerekse yas nedeni ile mezestre
edilen bayrak; sadece alt ucu direğin yarısına gelinceye kadar indirilir.
Askeri birlikleri gemiden selamlamak için ihtiyaç olan ortam;
üzerinde toka edilmiş bir bayrak bulunan bayrak direkli bir alan, ihtiyaç olan
malzeme; yok.
● Askeri gemiye yaklaşırken sancak
başına gidilerek salvo koçboynuzundan fora edilir.
● Geminin başı askeri geminin başı
hizasına gelince bayrak mezestre edilir.
● Geminin kıçı askeri geminin kıçı
hizasına gelince veya askeri gemi bayrağını toka edince bayrak tekrar toka
edilir.
Uygulamada dikkat edilecek
hususlar;
● Selam vermek için uygun mesafe
askeri geminin büyüklüğüne göre değişir. Büyük bir askeri gemiyi 5 gomina[11]
içerisinde küçük bir askeri gemiyi 2 gomina içerisinde selamlamak uygun olur.
● Askeri gemi selamı alırsa bayrağı
toka edince, almazsa geminizin kıçı askeri geminin kıçı hizasına gelince
bayrağınızı toka etmelisiniz.
Yakın
mesafeden yan yana geçiştiğiniz bir askeri gemiyi selamlayınız.
Türk
bayrağına temsil ettiği manevi değere layık olarak, aşağıdaki şekilde saygı
gösterilir.
● Kullanımında gerekli itina
gösterilir.
● Yırtık, sökük, yamalı, delik,
kirli, soluk, buruşuk bayrak kullanılmaz,
● Eskiyen bayrak, açıkça yırtılmaz,
yakılmaz, atılmaz ve başka maksat ile kullanılmaz. İmhası, gizli olarak ve
sonraki hali Bayrağımız olduğunu işaret etmeyecek şekilde yapılır.
● Elbise ve üniforma olarak
giyilmez,
● Masalara, kürsülere vb. eşya
üzerine bayrağın şekli yapılmaz,
● Tüzükte belirtilen özel durumlar
haricinde ne maksatla olursa olsun, örtü olarak serilmez, oturulan veya ayakla
basılan yerlere konulmaz,
● Bayrağa sözle, yazıyla veya
hareketle veya herhangi bir şekilde hakaret edilmez,
● Türk Silahlı Kuvvetlerine ait
gemilere girip çıkılırken, direkte bulunan Bayrağa dönülerek selamlanır.
Hava
şartları nedeni ile toka edildiği yerde önemli hasar gören bayrak derhal, az
hasar gören ve solan bayrak ise gün batımından sonra direkten indirilerek
değiştirilir.
Bayrak çekil olmadığı sürece özel şekilde katlanarak
dolap veya çekmecede muhafaza edilir.
Türk bayrağının katlanmak için ihtiyaç olan ortam; gemi veya
gemicilik atölyesi, ihtiyaç olan malzeme; bir Türk bayrağıdır.
● Bayrak eni yönünde tam ikiye
katlanır.
● Boyuna ikiye katlanan bayrak
tekrar boyuna ikiye katlanır.
● Boyuna iki defa katlanan bayrak
uçum yönünde enine üçe katlanır.
● Enine üçe katlanan bayrak uçum
yönünden uçkur yönüne iki katlanır.
Uygulamada dikkat
edilecek hususlar;
● İkinci defa ikiye katlama
sırasında kat yeri aya teğet olacaktır.
● Kat yeri uçkur yıldızı tam
kapatacak şekilde olmalıdır.
● Katlama sonunda hiçbir yerden beyaz
gözükmeyecektir.
Bir
Türk bayrağını usulüne göre katlayınız.
Türk
bayrağı haricindeki milli bayraklar ve işaret sancakları Türk bayrağından
farklı şekilde katlanır ve bunlar için yapılan özel dolaplara konur. Dolaplar
rulo edilmiş bayrak ve sancakların içine girebileceği küçük gözlerden
oluşmuştur. Gözlerin önünde göze konan milli bayrağın devlet ismi ve
sancakların tanım harf ve rakamları bulunur.
7.2.Uygulama
Sancağı katlanmak için ihtiyaç olan ortam; gemi veya gemicilik atölyesi,
ihtiyaç olan malzeme; bir işaret sancağı.
● Sancak boyuna ikiye katlanır.
● Boyuna ikiye katlanmış sancak
uçkurdan başlanarak uçuma doğru rulo edilir.
Uygulamada dikkat
edilecek hususlar;
Sancak büyükse bu katlama
3’e veya 4’e yapılabilir.
Bir
sancağı usulüne göre katlayınız.
"Yazı, edinilen
yeni bilgi, değişim ve yapılan yorumlar ile tekrar tekrar
güncellenmektedir. Bu neden ile kopyalayıp almak yerine ihtiyacınız olduğunda
tekrar açıp okumanızda yarar bulunmaktadır. Bu yazı her zaman burada
olacaktır."
[1] Bayrak salvosu:
Bayrağın direğe çekilmesi için kullanılan ince halat
[2] Bayrak uçkuru: Bayrak
salvosunun içinden geçirilebilmesi için sol kenarına yapılan ek.
[3] Yaka; yelkenin köşe
ve kenarları.
[4] Giz; yan yelkenin
çekilmesi için direğe konan yarım serendir. Yelken çekilmeyecekse giz sadece
bayrak çekilebilecek ebatlarda ve şekilde gurcata üzerine yapılır.
[5] Grandi; geminin
baştan ikinci direğidir.
[6] Gurcata; direğin
armasını yapmak için direğe ve omurga hattına dik yapılan çubuk.
[7] Fırdöndü: Halat veya
zincirin gerili olarak kullanıldığı yerlerde dönmeden dolayı gam (Halat veya
zincirin dönmeden dolayı kendi bedeni üzerine sarılması) almaması için
kullanılan birbiri üzerinde serbest dönebilen metal parçalardan yapılmış unsur.
[8] Arya: Bayrağın
direkten indirilmesi.
[9] Toka: Bayrağın direğe
çekilmesi.
[10] Mezestre: Bayrağın yarıya indirilmesi.
[11] Gomina: 1 deniz milinin 1/10 u
Çok Teşekkürler. bu bilginin sadece denizcilere değil, bu konuda öğrenme ihtiyacı olan tüm kesimler için de faydalı olduğunu düşünüyorum
YanıtlaSil
YanıtlaSilFACEBOOK’TAYIM.
https://www.facebook.com/ogretmenhasansancak/
SESİM OLUR MUSUNUZ?
400 SAYFALIK AL BAYRAK GÖKTEN İNMEZ ŞİİR KİTABIMA DESTEK VERİR MİSİNİZ?
400 SAYFALIK AL BAYRAK GÖKTEN İNMEZ ŞİİR KİTABIMI KÜLTÜR HİZMETİ OLARAK YAYINLAYACAK BELEDİYE BAŞKANLARINDAN, İŞ ADAMLARINDAN, YAYINEVLERİNDEN DESTEK BEKLEDİĞİMİ DUYURUR MUSUNUZ?
3 TANESİ ÇIKAN 50 ŞİİR KİTABIM VARDIR. ŞİİR KİTAPLARIMI ÇIKARTMA MÜCADELESİ VERİYORUM.400 SAYFADAN OLUŞAN AL BAYRAK GÖKTEN İNMEZ ŞİİRLERİME DESTEK BEKLİYORUM.
SAYGILARIMLA.
HASAN SANCAK,400 SAYFALIK BAYRAK ŞİİRLERİNE DESTEK BEKLİYOR!
https://www.papiroom.net/535648535054_hasan-sancak-400-sayfalik-bayrak-siirlerine-destek-bekliyor
AŞAĞIDAKİ ANTOLOJİ İLİŞİMİNDE YÜZLERCE BAYRAK ŞİİRİM VARDIR.
https://www.antoloji.com/bayrak-siirleri-hasan-sancak-400-sayfadir-destek-b-siiri/