GEMİCİ SINAVI HAZIRLIK

(Gemici sınavı denizde güvenlik dersi notları ve olası soruları sonradan ilave edilecektir.)

GEMİCİ SINAVI GEMİCİLİK DERSİ NOTLARI VE OLASI SORU TİPLERİ

Geminin yapı elemanları

Omurga nedir, ne işe yarar?*

Teknenin başından kıçına kadar uzanarak diğer tüm unsurlarını üzerinde taşıyan ana yapı elemanıdır.

Kontra (iç) omurga nedir?

Posta ve direk ıskaçalarının bağlandığı omurgaya bağlı olan ikinci omurgadır.

Bodoslama nedir?

Omurganın geminin baş ve kıç tarafında yukarı dönerek güverteye kadar uzanan kısmıdır. Baş taraftakine baş bodoslama, kıç taraftakine kıç bodoslama denir.

Posta nedir?*

Omurga veya kontra omurgaya bağlanan, omurgadan iki yana doğru simetrik olarak yükselen, yanlarına kaplamaların, üstüne kemerelerin çakıldığı teknenin formunu oluşturan parçalardır. Ahşap tekne imalat teknolojisinde “Iskarmoz” da denir.

Küpeşte nedir?

Postaları ana güverte hizasında baştan kıça kadar birbirine bağlayan parçalardır.

Kemere nedir?

Güverteyi üzerinde taşıyan, postaları karşılıklı olarak birbirine bağlayan, omurga hattına dik kirişlerdir. Ambar ağızları gibi yerlere gelen kısa kemerelere “öksüz kemere” denir.

Boylama kuşak nedir?

Postaları kemereye paralel olarak aralıklı olarak bağlayan parçalardır.

Kaplama nedir?

Postalar üzerine tespit edilen ve teknenin borda ve karinasını oluşturan yüzey unsurudur.

Praçol nedir?

Kemereleri alabandalara açılı olarak bağlayan, destek parçasıdır.

Puntel nedir?

Güvertenin ve kemerelerin üzerine oturduğu dikey elemanlardır. Aynı zamanda korkulukların dikey elemanlarıdır.

Geminin kısım ve bölümleri

Baş nedir?

Geminin ön kısmıdır.

Kıç nedir?

Geminin arka kısmıdır.

Vasat nedir?

Geminin orta kısmıdır.

Borda nedir?*

Bir teknenin su üstünde kalan kısmının dış yanıdır.

Alabanda nedir?*

Bir teknenin su üstünde kalan kısmının iç tarafı.

Sintine nedir?

Kabaca bir teknenin su altında kalan kısmının iç tarafıdır. Makinenin altında kalan havuz makine sintinesi, ambar yıkama suyunun çekildiği küçük havuzlar ambar sintinesi olarak geçer.

Karina nedir?*

Bir teknenin su altında kalan kısmının dış tarafıdır.

Kasara nedir?

Geminin ana güverte üstündeki yapısıdır. Geminin baş tarafındaki kasaraya baş kasara, kıç tarafındakine kıç kasara denir.

Köprüüstü nedir, burada bulunması gerekenler nelerdir?*

Seyir veya manevrada geminin yönetildiği yer. Kasaranın en üst katıdır. Kaptan köşkü de denir. İçerisinde gemi yönetiminde ihtiyaç olan, dümen dolabı, makine telgrafı, pusula, gemi içi ve dışı haberleşme cihaz ve malzemeleri, parakete, iskandil, anemometre, gemi fenerleri kontrol paneli, harita masası, haritalar, harita çizim ve ölçüm aletleri, ülke bayrakları, dürbün, sextant, barometre, termometre, güverte jurnali, yalpa göstergesi (İnclinometer), seyir yardımcı kitapları gibi eşya, cihaz ve malzemeler vardır.

Kırlangıç nedir?*

Kırlangıç kaptanın yanaşma-kalkma manevralarında gemiyi yönettiği köprüüstünde kasaradan çıkıntılı duran yan kısımlardır.

Güverte nedir, üzerindeki eğime ne denir?*

Gemide açık veya kapalı, baştan kıça kadar veya kısmi, yük ve yaşam yerlerinin tabanını oluşturan kaplamadır. Güvertedeki eğime “Sehim” denir.

Ana güverte nedir?

Küpeşteler arasından kalan kemerlerin üst kaplamasını oluşturan güvertedir.

Kasara güverte nedir?

Ana güvertenin üzerindeki güvertelerdir.

Miyar güverte nedir?*

Geminin en üst, köprüüstünün üstünü oluşturan ve miyar pusulanın bulunduğu kasara güvertedir.

Kırlangıç güverte nedir?*

Köprüüstünün bulunduğu kasara güvertedir. Yan kısımlarında kırlangıçlar olduğu için bu adı alır.

Baş üstü nedir?

Geminin baş kasarasının üzerindeki güvertedir. Baş manevra alanıdır.

Kıç üstü nedir?

Geminin kıç kasarasının üzerindeki güvertedir. Kıç manevra alanıdır.

Makine dairesi nedir?

Geminin makinelerinin bulunduğu yer.

Kamara nedir?

Gemilerdeki personel ve yolcu odası.

Lumbarağzı nedir?

Kıç kasarada gemiye girilen yer.

Portuç nedir?*

Güverte malzeme deposu.

Nakkaşhane nedir?*

Boya malzeme deposu.

Ambar nedir?

Kuru yük muhafaza etmek için kullanılan kapalı gemi bölmesi.

Tank nedir?

Sıvı muhafaza etmek için kullanılan kapalı gemi bölmesi.

Zincirlik nedir?

Demir zincirinin toplandığı yer.

Gemi üstü unsurları

Borda iskelesi nedir?*

Lumbar ağzından gemiye girmek ve çıkmak için kullanılan katlanıp güverteye alınabilir ana gemi merdiveni.

Kaporta nedir?

Basınca dayanıklı, su ve gaz geçirmez güverte ve bölme kapısı.

Lumbuz (lomboz) nedir?

Basınca dayanıklı, su ve gaz geçirmez gemi penceresi.

Menhol nedir?*

Basınca dayanıklı, su ve gaz geçirmez kapalı bölme giriş kapağı.

Manika nedir?*

Alt güvertelerin havalandırılmaları maksadı ile güverteye yapılan genelde rüzgârın geliş yönüne doğru döndürülebilen hava girişleri.

Çarmık nedir?*

Direkleri yanlardan küpeştelere bağlayan halatlar. Bir diğer anlamı da pilotun gemiye giriş ve çıkışında kullanılan basamakları ahşaptan yapılan halat merdivendir.

Istralya nedir?*

Direkleri baş- kıç istikametinde güverteye bağlayan halatlar.

Frengi nedir?*

Küpeştede bulunan güvertede gelen suyun denize akmasını sağlayan giderler.

Köprüüstü cihazları

Makine telgrafı nedir?

Gemi makine kontrol odasına makine komutunun iletilmesinde kullanılan alet

Gemideki haberleşme cihazları nelerdir?

Gemi içi haberleşmesi için telefon, anons mikrofonu, gemi dışı haberleşme için R/Tf ve R/Tx Telsiz cihazları, işaret sancakları, inmarsat cihazı.

Parakete nedir, ne işe yarar?*

Köprüüstünde bulunan ve gemi süratini ölçen cihazdır.

İskandil nedir ne işe yarar?*

Köprüüstünde bulunan ve geminin altındaki su derinliğini ölçen cihazdır.

Anemometre nedir?

Rüzgâr sürat ve yönünü ölçen cihaz

Harita ölçüm ve çizim aletleri nelerdir?

Paralel cetvel, iletki, gönye, pergel, kalem, silgi, vs.

Sextant nedir ve ne işe yarar?* 

Gök cisimlerinin deniz yüzeyinden açısal yüksekliğini ölçen bir astronomik seyir yardımcı aletidir

Barometre nedir ve ne işe yarar?

Bir meteorolojik veri cihazıdır. Hava basıncını ölçer.

Yalpa göstergesi nedir ne işe yarar?*

Klinometre. Geminin bordalar yönünde kaç derece sallandığını gösteren cihaz.

Gemiyi tanımlayıcı unsurlar

Geminin adı

Gemiye sahibi tarafından verilen ve sicile kaydedilen ismidir. Her gemiye bir ad verilmek zorundadır ve istenen ismin seçilmesi de serbesttir. Yeter ki, bir başka gemi ile karıştırılmasın. Geminin adı geminin başında, her iki tarafa ve kıçına, silinmez, bozulmaz ve çok okunaklı Latin harflerle yazılmak zorundadır.

Geminin sahibi

Geminin mülkiyetine sahip kişidir.

Geminin işleteni

Bu gerçek veya tüzel kişi gemiyi donatarak deniz ticaretinde kullanan kişidir. Yani geminin donatanıdır.

Bağlama limanı

Bir geminin siciline kayıt olduğu limandır. Bu liman aynı zamanda gemiye ait seferlerin idare olunduğu limandır ve geminin kıç tarafında adın altına yazılır.

Geminin bandırası

Geminin siciline kayıtlı olduğu ülkeyi tanımlayan bayraktır.

Çağrı kodu

Bir geminin telsiz haberleşmesinde kullanılan kod adı

MMSI numarası

(Deniz seyyar servis kimlik no)         GMDSS sisteminde gemiye verilen kimlik numarası.

IMO numarası

Uluslararası denizcilik örgütü tarafından gemiye verilen tanıtım numarası.

Geminin sınıfı

Geminin kullanım amacına göre belirlenen cinsidir.

Geminin tanımlayıcı ölçüleri

Deplasman ağırlık nedir?

Bir geminin taşırdığı suyun ağırlığıdır.

Boş deplasman nedir?

Bir geminin dizayn deplasmanıdır. İçinde yük, personel, yakıt, su, malzeme gibi ağırlıklar yoktur.

Yüklü deplasman nedir?

Yükleme sınırına kadar yüklenmiş geminin deplasmanıdır. Yükleme sınırı geminin bordasındaki yükleme sınır  markasında gösterilir.

Yükleme sınırı nedir

Bir geminin farklı yoğunluktaki sularda güvenli olarak en fazla alabileceği yük ağırlığı

Yükleme sınır markası nedir?

Geminin farklı yoğunluklardaki sularda batabileceği sınırları gösteren bordadaki çizgili özel işaret (Free board mark, Load lines, Primsol mark)

Detveyt ağırlık nedir?

Bir geminin güvenli olarak taşıyabileceği azami ağırlıktır. Yüklü deplasman ile boş deplasman arasındaki farktır. Güvenli değer yükleme sınırına göre belirlenir. Ancak genelde geminin detveyti nedir dendiğinde taşıyabileceği yük miktarı kastedilir. Bir geminin güvenli sınıra göre taşıyabileceği yük; yakıt, su, malzeme, personel gibi diğer ağırlıklar çıkartıldıktan sonra bulunan değerdir.

Gros Tonaj nedir?

Bir geminin tuvalet, banyo gibi bası istisnalar çıktıktan sonra kalan tüm kapalı yer hacimlerinin toplamıdır.

Net Tonaj nedir?

Bir geminin kazanç getiren yerlerinin hacmidir. Geminin gros tonilatosundan geminin bayrağının idaresi tarafından belirlenen yerler çıkartıldıktan sonra kalan hacimdir.

Tam Boy (LOA) nedir?

Geminin baş ve kıç bodoslamalar arasındaki en büyük yatay uzaklığıdır.

Dikmeler arası boy nedir?

Bir geminin baş dikmesi, yaz yükleme hattının bodoslamayı kestiği noktadadır. Kıç dikmesi ise dümen bodoslamasının bulunduğu yerde eğer dümen bodoslaması yoksa dümen rodunun bulunduğu yerdedir. Dikmeler arası boy bu baş ve kıç dikmeler arası mesafedir.

Kalıp genişliği nedir?

Geminin en büyük genişliğidir.

Kalıp derinliği nedir?

Mastori hizasında, omurga ile ana güverte arasındaki mesafedir.

Mastori nedir?

Geminin dikmeler arası boyuna göre tam ortası.

Draft (Su çekimi) nedir, değeri nasıl okunur?*

Geminin omurgası ile su hattı arasında kalan mesafedir. Bu mesafe kana rakamları ile okunur.

Kana rakamları nedir?*

Geminin sancak ve iskelesinde, baş ve kıç dikmeler ile mastori hizasında omurgadan su seviyesine kadar olan mesafeyi okumak için karinaya yazılmış rakamlardır.

Borda yüksekliği (Free Board) nedir?

Su seviyesi ile ana güverte arasında kalan kısmıdır.

Küçük bot

Parima nedir?

Küçük teknelerin bağlanmasında kullanılan kalın ip.

Oturak nedir?

Bot içindekilerin oturabilmesi için alabandadan alabandaya uzanan enli tahtalardır.

Farş Tahtası nedir?

Bot personelinin zemine güvenli basabilmeleri, sintine suyundan ıslanmamaları ve bot kaplamalarının açmasını engellemek için botun içine konan, postalara dayanan, takılıp çıkartılabilen düz veya kafes şeklinde yapılmış zemin tahtalarıdır.

Lavra nedir?

Karaya çekilen veya gemiye alınan botun içindeki suyun boşaltılabilmesi için botun biri baş diğer kıç tarafa doğru omurgaya yakın yerde kaplamaya açılan, tapalı delik.

Lev nedir?

Bot sintinesinde toplanan suyun lavraya akabilmesi için postaların omurgaya yakın yerlerinde kaplama tahtası tarafında açılan delik.

Teknenin yönlendirilmesi

Dümen nedir, ne işe yarar?*

Bir deniz aracına yön vermek için kullanılan donanımdır.

Yeke nedir?

Dümeni istenilen tarafa çevirmek için dümen boğazına takılan manivela.

Boğaz nedir?

Dümen yelpazesinin üst tarafında yelkenin takıldığı kısım.

İğnecik nedir?

Dümeni kıç bodoslamaya bağlayan parçalar.

Yelpaze nedir?

Dümenin boğazından aşağıda kalan yassı geniş kısmı

Kürek çekme

Kürekli bot nedir?

Kürek ile kontrollü hareket kazandırılan, kürek veya dümen ile yön verilen, genelde kıyı seyri yapan yük ve balıkçı gemilerinde veya yatlarda tekne ile sahil arasında personel ve malzeme transferi işlemlerine kullanılan küçük güvertesiz deniz araçlarıdır.

Kürek nedir?

Küçük deniz araçlarının kol kuvveti ile suda ilerlemelerini ve yönlendirilmelerinin sağlayan bir alettir.

Elcik nedir?

Küreğin elle tutulan avuç içine sığabilecek yapıda olan kısımdır.

Topaç (Izbandut) nedir?

Küreğin dengeli çekilmesinin sağlamak için yapılmış, elcikten sonra gelen şişkin ve ağır kısmıdır.

Kaytan (Kürek lentiyesi) nedir?         

Küreğin ıskarmozdan çıkıp denize gitmemesi için kullanılan emniyet ipidir.

Iskarmoz nedir?

Kürek çekmek için kürek kayışlarının takıldığı kürekçinin hizasında ve küpeşteye dik olarak yerleştirilmiş ağaç çubuklardır. Metalden ve yarım ay şeklinde imal edilmiş olanları da vardır.

Beden nedir?

Küreğin boğazla topaç arasındaki kısmıdır.

Boğaz nedir?

Küreğin palanın bedenle birleştiği kısmıdır.

Pala nedir?

Küreğin suya giren ve suyu iyi kavraması için yassı ve geniş şekilde yapılan kısmıdır.

Pruva (Kürekçi) nedir?

Kürekli botta en öndeki kürekçi

Pruva sıvırya nedir?

Kürekli botta baştan 2.kürekçi

Sıvırya nedir?

Kürekli botta baştan 3.kürekçi

Hamla sıvırya nedir?

Kürekli botta baştan 4.kürekçi

Hamla nedir?

Kürekli botta baştan 5. ve diğer tüm kürekçilerin uyması gereken kürekçi,

Neta Kürek komutu nedir?

Küreklerin palaları kıçı gösterecek şekilde küpeşte yanlarında, oturakların üzerine koyma komutudur. Karaya çekilen veya güverteye alınan kürekli botlarda kürekler bu pozisyonda bırakılır.

Hisa Kürek komutu nedir?

Küreklerin elcikleri farş tahtalarına dayalı, palaları yukarı bakacak şekilde tutulması için verilen komuttur. Kürek çekmeye başlamadan nete kürek sonrası veya kürek çekme sonrası nete kürek öncesi kürek pozisyonudur.

Puta Kürek komutu nedir?

Küreklerin küpeşteye dik, palaları su yüzeyine paralel olacak şekilde ıskarmoz veya yarımaylara takılı olarak tutulma komutudur. Kürek çekmeye başlamadan hisa kürek sonrası veya kürek çekme sonunda hisa kürek öncesi pozisyondur.

Al Beraber komutu nedir?

Küreklerin çekmede yakalama pozisyonuna getirilerek palalarının suya dik olacak şekilde döndürülmesi ve aynı anda hep birlikte suya daldırılarak çekilmesi için verilen komuttur.

Hoy-Hop komutu nedir?

Küreğin çekilme ve sudan çıkartılma komutudur. Komutun söyleniş şekli ile aynı zamanda kürek çekme temposunu belirtir. “Hoy”, küreğin suya daldırılarak suda çekilme komutudur ve uzatılarak söylenen komut ile küreğin su içinde kaldığı süre belirtilir. “Hop” komutu küreğin suda çıkartılarak çekme başlangıcına getirme komutudur ve çok kısa ve kesik şekilde söylenir.

Alma (Alama) kürek komutu nedir?

Kürek çekme işleminin durdurularak küreklerin suyun dışına çıkartılarak çekme pozisyonunu bozmadan serbest tutulması için verilen komutudur.

Alabanda kürek komutu nedir?          Küreklerin elcikleri karşı alabandaya dayanacak şekilde uzatılarak bırakılma komutudur. Genelde kürek çekmeden denizde bekleme sürecinde bu pozisyonda kalınır.

Siya komutu nedir?

Botu geri hareket ettirmek için küreği tersine çekme komutudur.

Siya tut komutu nedir?

Botun süratini azaltmak, yavaşlatmak veya durdurmak amacıyla kürek palalarının ¾’ünü suya enli kısımları dik gelecek şekilde daldırılıp tutulması için verilen bir komuttur. Bir anlamda fren komutudur.

Teknenin istikametleri

Sancak taraf nedir?*

Geminin sağ tarafı.

İskele taraf nedir?*

Geminin sol tarafı.

Pruva istikameti neresidir?

Geminin baş istikameti

Sancak kemere istikameti neresidir?

Geminin pruva istikametinden 90 derece sağ istikameti.

İskele kemere istikameti neresidir?

Geminin pruva istikametinden 90 derece sol istikameti

Sancak baş omuzluk istikameti neresidir?

Geminin pruva istikametinden 45 derece sağ istikameti.

İskele baş istikameti omuzluk neresidir?

Geminin pruva istikametinden 45 derece sol istikameti

Sancak kıç omuzluk istikameti neresidir?

Geminin pruva istikametinden 135 derece sağ istikameti.

İskele kıç omuzluk istikameti neresidir?

Geminin pruva istikametinden 135 derece sol istikameti

Pupa istikameti neresidir?

Geminin kıç istikameti, pruva istikametinin 180 derece tersi.

Malzeme bakımı

Gemi personeli için malzeme bakımı nedir?

Gemi personeli tarafından yapılan bakımın amacı profesyonel müdahale yapılıncaya kadar malzemenin vasfını korumaktır.

Malzemede ileri bakım aşamaları nedir?

Bozuk koruyucu ve malzemenin yüzeyden kaldırılması, yüzeyin yeni koruyucuya hazırlanması ve koruyucunun tatbik edilmesidir.

Bozuk koruyucu yüzeyden hangi yöntemler ile kaldırılır?    

Yakma ve kazıma yöntemi. Kazıma yöntemleri ise raspalama, zımparalama ve kimyasal boya sökücüler ile olur.

Pürmüz lambası nedir ne işe yarar?

Yanıcı gazı bir tüpten, yakıcı oksijeni ise ortamdan alarak düşük ısılı alev üreten bir alettir. Eski koruyucunun yakma yöntemi ile yüzeyden kaldırılması için kullanılır.

Şaloma nedir ne işe yarar?Yanıcı gaz ve yakıcı oksijeni ayrı ayrı tüplerden alarak yüksek ısılı alev üreten bir alettir. Genelde oksi gaz kaynağında bazen de koruyucunun yakılarak kaldırılmasında kullanılır.

Zımpara nedir ne işe yarar?

Yüzey aşındırma amaçlı üzeri kum veya benzeri malzeme yapıştırılmış kâğıt veya sünger malzeme.

Zımparalama çeşitleri nelerdir?

Zımparalama el veya makine ile yapılır. Makine zımparasında ekzantrik veya titreşim makineleri kullanılır.

Raspa nedir, ne işe yarar?*

Raspa, bozuk koruyucu ile malzemenin kazıma ve kırma yöntemi ile yüzeyden kaldırılmasında kullanılan araçdır.

Raspalama ve çeşitleri nelerdir?*

Raspa ile bozulmuş koruyucunun ve bozulmuş malzemenin kırılması ve yerinden kazınması işlemidir. Çekiç raspası, makine raspası, kum ve su raspası gibi çeşitleri vardır.

Raspalamada neye dikkat edilir?*

Ana malzemenin zarar görmemesine dikkat edilir.

Malzemeyi koruyucu tatbikine hazırlama nasıl yapılır?

Bozuk koruyucu ve malzemenin yüzeyden kaldırılmasından sonra zemin macunlama, zımparalama ve temizlik ile koruyucu tatbikine hazırlanır.

Boya hangi tip fırçalar ile uygulanır?

Boyada tarak ve rulo fırçalar kullanılır. İnce boyada tarak, kalın boyada rulo fırça kullanılır. Çizgi çekilmesinde kestirme tarak fırça, kalan  diğer yerlerde kalın tarak fırça, iç mekanlarda sentetik rulo, dış mekanlarda ise pösteki rulo fırçalar kullanılır.

Boya nasıl hazırlanır, neye dikkat edilir?       

Tatbik edilecek boyanın kutusu okunur, ihtiyaç kadar olanı bir kaba aktarılır, gereklilik halinde tiner ile inceltilir, iyice karıştırılır. Kullanılmayan boyanın kapağı sıkıca kapatılır. Dikkat edilecek husus kullanılacak tinerin sentetik veya selülozik boya ile aynı vasıfta olmasıdır.

Boya tatbikinde fırça nasıl tutulur?

Fırça yüzeye 70–90 derece açı yapılacak şekilde tutulur.

Boya kaç kat atılır?

Boya için yüzeye önce zemine iyi yapışma özelliğinde astar boya sonra dış etkenlere dayanıklı son kat boya atılır.

Kalın boya atılmasının zararları nedir?*

Kalın boya öncelikle estetik açısından güzel olmayacağı gibi çatlayarak içine su gitmesine sebep olur.

Faça nedir?*

Geminin boş yükleme hattı ile dolu yükleme hattı arasında kalan kısımdır. Bu kısım devamlı su altında kalan karina ile devamlı su üstünde kalan borda arasındadır. Deniz yüzeyinin pisliğinden çok etkilendiği için burası koyu renkte özel bir boya ile boyanır.

Triz nedir?

Estetik amaçlı olarak alabandaya çekilen renkli şerit

Boya malzemesi kullanıldıktan sonra ne yapılır?*

Boya malzemesi kullanıldıktan sonra üzerindeki boya mümkün olduğunca silinerek alınır. Sonra tiner ile yıkanarak temizlenir. Kurutularak yerine kaldırılır.

Osmosis nedir?

Polyester malzemenin imalat sırasında içinde kalan hava kabarcıklarının açılarak içine dolan su ile bozulması olayıdır.

Tik malzemenin bakımı nasıl yapılır?

Yağlardan arap sabunu ile temizlenen güverte tikinin bakımı, deniz suyu ile fırçalanarak, mobilya tiki ise tık yağı sürülerek yapılır.

Galvaniz malzemenin bakımı nasıl yapılır?

Bozulan galvaniz kaplama malzeme ekonomikse elektrolize gönderilir. Ekonomik değilse fırçalanarak temizlenir ve alüminyum boya ile boyanır.

Krom malzemenin bakımı nasıl yapılır, neye dikkat edilir?

Krom kireçsiz su ile temizlenir. Kaplaması bozulan krom malzeme elektrolize gönderilir. Zımpara sürülmemesine dikkat edilir.

Sarı malzemenin bakımı nasıl yapılır, neye dikkat edilir?      Sarı malzeme (Prinç) metal parlatıcı ile temizlenir, kaplaması bozulan malzeme elektrolize gönderilir. Zımpara sürülmemesine dikkat edilir.

Halatlar ve onarımları

Halat ve çeşitleri nedir?

Bir nesneyi kaldırmak, çekmek veya bağlamak maksadı ile kullanılan esnek ve uzun lif veya tellerden yapılan ince olmayan iptir. Nebati, sentetik ve tel olan çeşitleri var.

Manila halat nedir?

Abaca ağacının liflerinden yapılan halattır. Filipinlerde çok yetişen bu ağacın liflerinden yapılan halatlar tüm dünyaya bu ülkeden yayıldığından ismini de bu ülkenin başkenti olan Manila’dan alır.

Sisal halat nedir?

Doğu Afrika, Cava, Bahama ve Meksika’da çok yetişen sisal ağacının liflerinden yapılan halattır.

Burgata nedir?*

Halatın çevresinin inç olarak kalınlığı olup nebati halatta kalınlık birimidir. Çevresi 3 inç olan bir halat 3 burgatadır.

Yoma halatı nedir?

Genel olarak 2 ve daha fazla burgatadaki nebati halatlar gemisine göre manevralarda ve bağlamalarda kullanılır ve bunlar “Yoma” olarak adlandırılır. Yomalar 16 burgataya kadar gider.

İnce halatlar nelerdir, nerelerde kullanılırlar?

Yomada ince halatlar ince halat olarak belirlenir. Kalından inceye doğru incelik halat, gırcala ve ıspavlo olarak sıralanır. İncelik halat el incesi, bayrak salvosu yapımında gırcala bağlamalarda, ıspavlo halat onarımlarında kullanılır.

Bükümlü nebati halat nasıl oluşur?

Lifler toplanıp sağa bükülerek flasaları, flasalar toplanıp sola bükülerek kolları, 3 kol birleştirilip sağa bükülerek bükümlü nebati halatı oluşturur.

Bağ nedir?

Gemide halatların amaçlarına hizmet etmek üzere kendi bedenine veya bir nesneye atılan amaca özel imliktir.

Çıma nedir?

Halatın ucudur.

Flasalanmak nedir?

Halatın çımasının açılarak flasaların dağılmasıdır.

Piyan bağı nedir, ne işe yarar?*

Genelde halatların flasalanmış çımalarını onarmak amacı ile kullanılan bir gemici bağıdır. Adi, dikişili, gizli tipleri vardır.

Façuna etmek nedir?

Halat bedeninin zedelenen yerine ıspavlo veya gırcala ile yapılan çok sarımdan oluşan dikişli piyan benzeri işlemdir.

Badarna etmek nedir?

Halat bedeninin zedelenen veya zedelenme olasılığı bulunan yerine branda sarılarak yapılan bir işlemdir.

Kolbastı dikişi nedir?

Çımalarındaki kolları açılmış iki bükümlü halatın kollarının birbirlerine örülmesi ile yapılan birleştirme işlemidir. Genelde kopan bükümlü nebati halatın onarımında kullanılır.

Kavela nedir, ne işe yarar?*

Halat onarımında kolları aralamak için kullanılan bir ucu sivri sert ağaç çubuk alet.

Kasa nedir?

Halatın bir çımasını halka haline getirilerek bedenine bağlanmış halidir. Bir geminin geçici olarak bir yere bağlanmasında kullanılır.

Sapan nedir?

Genelde yük işlemlerinde kullanılan her iki çıması kasalı olan halat

Kerye nedir?

Tel halatların birleştirilmesinde kullanılan bir diğer adı da klemens olan somunlu bir sıkma aparatıdır.

Radansa nedir?

Halat kasasının güçlendirilmesi amacı ile içine konan madeni bir halkadır.

Margarita (çürük bağı) nedir?

Bir donanım üzerindeki halatın hasarlanması halinde değişim için zamanın olmadığı halde yapılan geçici onarım bağıdır.

Kruz nedir?

Bir halatın kendi bedeni üzerinde yuvarlatılarak çember oluşturulması.

Doblin nedir?

Halatın bedeninden ikiye katlanmış hali.

Yoma bağı nedir ne işe yarar?*

İki yoma halatını birbirine bağlamak için kullanılan bir bağdır.

İzbarço bağı nedir, ne işe yarar?

Bir halatın çımasına geçici bir kasa yapmakta kullanılan bir bağ çeşididir.

Donanım kurulumu

Makara nedir?

Üzerine zincir, halat gibi bükülebilir elastik elemanlar sarılabilen, kenarları çıkıntılı, döner hareketli, dairesel yapıya sahip bir alettir.

Makara Tablası nedir?

Makara bloğudur. Arasında makaranın dilini taşır.

Makara Dili nedir?

Halatın üzerinde çalıştığı parçadır. Ortası halatın oturması için çukur yanları yüksektir.

Perno nedir?

Makara dilinin üzerinde çalıştığı mildir.

Makara yanağı nedir?

Ağır işlerde kullanılan makaraların üzerinde bulunan metalden yapılmış tablaların bağlandığı kısımdır. Yanağın üst kısmı makarayı bir yere bağlamak üzere mapa şeklinde yapılmıştır.

Makara Bülbülü nedir?

Makara palanga sisteminde kullanılırken makaranın alt kısmında bulunan mapadır.

Torno nedir?

Tek dilli makara,

Ayak torno (Bastika) nedir?

Yanağı açılan tek dilli makara,

Güdük Torno nedir?

Kalın halatların yön değiştirme işlemlerinde kullanılan, üst kanalı daha geniş alt kanalı daha dar olan makaralardır.

Yük Makarası nedir?

Ağır yükleri kaldırmak için yapılmış bumba cundalarında kullanılan demir bastikalardır.

Bogata nedir?

Yelkenli gemilerde arma boşluklarını almak maksadıyla üzerinde 3 delik bulunan ağaçtan yapılmış dilsiz makaralardır.

Cin Blok nedir?

Bogataların tek delikli ve fırdöndülüsüdür.

Palanga nedir?

Ağır yüklerin kaldırılması veya çekilmesi için yoldan kaybederek kuvvetten kazanma tekniği ile çalışan, birden fazla makara ve halat ile yapılan bir araçtır.

Rivago nedir?

Palanga donanım halatının, makaranın bülbülüne bağlanan sabit çıması.

Trenti nedir?

Palanga donanım halatının, kuvvet uygulanan kısmı.

Veta nedir?

Palanga donanım halatının, rivago ve trenti dışında kalan kısmı

Sübye palanga nedir?

Sabit tek dilli palanga

Kabasorta palanga nedir?

1+1 makaralı palanga

Adi palanga nedir?

1+2 makaralı palanga

Top palangası nedir?

2+2 makaralı palanga

Manişka palanga nedir?

2+3 makaralı palanga

Freşkon palanga nedir?

3+3 makaralı palanga

Parele palangası nedir?

4+4 makaralı palanga

Sahile bağlamak

Manevra halatı (Palamar) nedir?

Gemilerin bağlama ve üzerinde manevra yapma maksadı ile kullandıkları halatlar.

İyi bir manevra halatının özellikleri nedir?

Yüzer, çekme gücü yüksek, uzamaları az, şoka dayanıklı, tabi ve kimyevi etkenlere karşı dayanıklı, hafif, esnek ve yumuşak olmalıdır.

Roda nedir, bir roda halat ne kadar uzunluktadır?*

Uzun bir halatın yuvarlak muhafaza sarımıdır. 220 m dir.

Roda nasıl açılır?

İç çıma alta gelecek şekilde çevrilir ve yukarıdan çekilerek halat açılır ve tekrar güvertede roda edilir.

Roda etmek nedir neye dikkat edilir?*

Halatın yuvarlak şekilde güvertede sarılmasıdır. Roda ederken halatın büküm yönünde roda edilmesine dikkat edilir.

Çelik halat ters roda edilirse ne olur?

Halat gam alır.

Gam almak nedir?

Halatın sarım yönünün tersine dönerek karışması.

Kapela nedir?

Açık güvertede bulunan cihaz, araç, makine veya malzemenin ortam şartlarından etkilenmemesi için onu örtecek şekilde brandadan yapılmış olan örtü.

Alargada (açıkta) bekleme nedir?*

Geminin sahilin biraz açığında demirlemiş veya demirlememiş şekilde beklemesidir.

Karaya kaç şekilde bağlanılır?

Aborda olarak, kıçtan kara olarak, baştankara olarak üç şekilde bağlanılır.

Aborda olmak nedir?*

Bordadan yanaşmak. Bir gemi veya rıhtım, iskele, platform gibi bir bağlama unsuruna geminin yandan bağlanması.

Kıçtankara olmak nedir?

Geminin karaya kıç tarafından yanaşmasıdır.

Baştankara nedir?

Geminin karaya baştan yanaşmasıdır.

Baş halat (Baş palamar) nedir?

Aborda olmuş geminin baş tarafından rıhtımda ileriye doğru, geminin geri kaçmasının önleyecek şekilde verilen halat.

Baş açmaz (Baş koltuk) nedir?

Aborda olmuş geminin baş tarafından rıhtıma dik olarak, geminin rıhtımdan açmasını önleyecek şekilde verilen halat.

Baş spring (Baş pürmeçe) nedir?

Aborda olmuş geminin baş tarafından rıhtımda geriye doğru, geminin ileri kaçmasının önleyecek şekilde verilen halat.

Kıç halat (Kıç palamar) nedir?

Aborda olmuş geminin kıç tarafından rıhtımda geriye doğru, geminin ileri kaçmasının önleyecek şekilde verilen halat.

Kıç açmaz (Kıç koltuk) nedir?

Aborda olmuş geminin kıç tarafından rıhtıma dik olarak, geminin rıhtımdan açmasını önleyecek şekilde verilen halat.

Kıç spring (Kıç pürmeçe) nedir?

Aborda olmuş geminin kıç tarafından rıhtımda ileriye doğru, geminin geri kaçmasının önleyecek şekilde verilen halat.

Usturmaça nedir?*

Gemi ile yanaşılan yer arasına geminin zarar görmemesi için konulan bir çeşit yastık.

El incesi ve cevizi nedir?*

Manevra halatının sahile ulaştırılması için önceden gönderilen bir ucunda çeviz denilen özel bir düğümden oluşan ağırlık bulunan 20 m. uzunluğunda ince halattan yapılan kılavuz halatıdır.

Kurtağzı nedir?

İçinden geçirilen manevra halatının gemiye kumanda ettiği noktanın değişmemesini ve halatın küpeşte kenarına veya bir başka unsura sürtünerek zarar görmesini engelleyen, küpeşteye konan, halka veya ay şeklindeki, tamburatalı veya tamburatasız gemi aksamıdır.

Tamburata nedir?

Halatın sürtünerek yıpranmasını engellemek için kurtağzının içerisine konan ve bir sabit mil etrafında dönebilen bir çeşit makara.

Kaloma vermek nedir?

Halat veya zincire gerekebilecek boşu (pay) vermek.

Halat loçası nedir?

Parampet üzerinde içerisinden halat geçirilmek için açılmış, kenarları halatı zedelememek için yuvarlatılmış delik.

Vardevela nedir?

Gemide insanların düşmesini engellemek amacı ile güverte, ambar ağzı, iskele merdiven gibi yerlerin kenarlarındaki korkuluğun puntaller arasına konan, halat, boru, zincir v.s. malzemeden yapılan yatay elemanlarıdır.

Parampet nedir?

Küpeştelerde denizin güverteye gelmesini engelleyen, vardevela yüksekliğinde yapılmış kapalı üst yapı.

Kazık bağı nedir?

Vasıta ve usturmaça parimalarını puntal, vardavela veya benzer unsurlara bağlamakta kullanılan bir bağdır.

Volta etmek nedir?

Halatın bir bağlama unsuruna sarılması.

Meza volta nedir?

Yarım volta. Volta edilen halatın son kruzunun ters yapılması.

Kazık nedir?

Bir şey bağlamak için zemine çakılan ağaç çubuk.

Fora etmek (Mola etmek) nedir?*

Halatın bağlandığı yerden çözülmesidir. Genel teamül; ticaret bahriyesinde “mola”, askeri bahriyede “fora” ifadesi kullanılır.

Mapa nedir?

Güvertelere, alabanda ve bordalara veya iskelelere sağlam olarak tespit edilen içinden parima, kilit gibi malzemelerin geçebildiği veya bağlanabildiği sabit halkalardır.

Anale nedir?

Mapaların üzerinde parima bağlamak için kullanılan hareketli halkalardır.

Koç Boynuzu nedir?*

Halat ve parimaların volta edilmesi için gerekli yerlere monte edilmiş genellikle madeni boynuz şeklindeki malzemelerdir.

Kurtağzı nedir?

Parimaların volta edilmeden önce içinden geçirildiği, güverte veya küpeşteler üzerine bağlanmış, demir veya pirinç malzemeden yapılmış, iç kısımları parimaları yıpratmamak için yuvarlatılmış, üst kısımları açık veya kapalı yardımcı güverte elemanlarıdır. Bazı Kurtağızlarının iç kısımlarına parimaların daha kolay akmalarını sağlamak için bir mil etrafında dönen tamburlar konulmuştur, bunlara “Tamburatalı Kurtağzı” adı verilir.

İstavroz Bite nedir?

Parimanın volta edilmesinde kullanılan artı şeklindeki bağlama elemanıdır.

Baba nedir?*

Halat ve parimaları volta edilmeleri için kullanılan zemine çok iyi monte edilmiş, demir, pirinç ve ağaç gibi çeşitli malzemelerden imal edilmiş tekli veya çiftli silindirik elemanlardır.

Bir başka geminin halatının kasası bulunan babaya halat kasası nasıl takılır?        Mevcut kasanın altından doğru içinden geçirilerek babaya üstten takılır.

Farelik (Faredan) nedir, ne işe yarar?

Rıhtımdan gemiye fare girmemesi için bağlama halatının gemi tarafına geçirilen daire şeklindeki teneke siperlik.

Avara etmek nedir?

Yanaşılan yerden ayrılmak

Demir işlemleri

Demirleme (Demir atma) nedir?

Geminin deniz tabanına tutunma amacı ile bir zincirle gemiye bağlanmış gemi demirini, belirli usuller ile deniz dibine bırakmasıdır.

Demirleme sisteminin ana unsurları nelerdir?

Ana unsurlar; demir, zincir ve ırgattır.

Demir (gemi demiri) nedir?

Bir geminin zinciri ile birlikte deniz tabanına tutunmasını sağlayan özel şekilde yapılmış ağırlıktır.

Bir admiralti demirinin kısımları nelerdir?

Genel olarak kol, beden, çipo ve analeden oluşmuştur.

Bir gemi demirinin kolu ne işe yarar?

Demirin zemine tutunabilmesini sağlar.

Bir admiralti demirinin çiposu ne işe yarar?

Kolların zemine tutunabilmesi için demirin çevrilmesini sağlar.

Bir admiralti demirinin analesi ne işe yarar?

Gemi zincirinin demire bağlanabilmesini sağlar.

Bir admiralti demirinde gaga nedir?

Kolların zemine saplanan ön kısmıdır.

Bir admiralti demirinde tırnak nedir?

Gaganın uç kısmıdır.

Loça (göz) nedir?

Loça kovanının borda ağzıdır.

Loça kovanı nedir?

Gemi demir zincirinin geçtiği borda ile güverte arasındaki silindirik boru.

Loça kapağı nedir?

Loça kovanının güverteye açılan ağzına konan kapak.

Göz demiri nedir?

Loçasında kullanıma hazır bekletilen çiposuz demir

Tonoz demiri nedir?

Geminin baştankara olmasında kullanılan kıç tarafındaki demirdir.

Akıntı demiri nedir?

Akıntı bulunan yerlerde geminin dalgalara borda vermesini engellemek maksadı ile kullanılan demirdir.

Ocaklık demiri nedir?

Göz demirinin gerisinde, göz demir ile aynı özelliklerde ve kendi loçasında bulunan gemi yedek demiridir.

Demir zinciri nedir?

Gemi demirini gemiye bağlayan demirleme unsurudur.

Bakla nedir?

Zinciri oluşturan her bir halka

Hırça nedir?

Zincir ucu.

Maça nedir?

Sağlam fakat istendiğinde kolay açılır kilit.

Hırça maça nedir?

Gemi zincirinin gemiye bağlantısında kullanılan maça kilit

Hırça mapa nedir?

Hırça maçanın bağlandığı zincirlikteki mapa.

Pelikan kanca nedir?

Sağlam fakat istendiğinde kolay açılır bir maça kilit çeşididir.

Zincirin hırçaları nereye bağlıdır?

Demir gemiye alınmış haldeyken bir ucu demire bir ucu da bir hırça maça ile zincirlikteki hırça mapaya bağlı olarak bulunur.

Lokma nedir, ne işe yarar?

Zincirin gam almasını ve baklanın yük altında deforme olarak güç kaybetmesini engelleyen, baklanın içine yerleştirilen çelik parça.

Linye nedir?

1/8 inç lik lokmasız zincir kalınlık ölçüsü

Lokmalı zincir uzunluk ölçü birimi nedir?

Kilit

1 kilit zincirin uzunluğu nedir?*

Amerikan sisteminde 1 kilit zincir 15 kulaç= 27,43 m. İngiliz sisteminde 12,5 kulaç=22,86m dir. Biz amerikan sistemini kullanırız.

Zincir parçalarını birbirine bağlayan kilide ne denir?

İki çeşit vardır. Kenter ve açılır lokmalı kilitler.

Lokmalı zincirlerin hırça baklaları nasıldır?

Diğer baklalara nazaran daha kalın, daha büyük ve lokmasız

Demir fırdöndüsü nedir, ne işe yarar?

Demir analesi ile zincir arasına konan ve zincirin gam almasını engelleyen serbest döner bağlantı.

Kaplumbağa nedir?

Güverte loçasından gelerek ırgata giden zincirin üzerinden geçtiği bir emniyet unsurudur.

Bosa nedir?

Hareket eden veya edebilecek bir güverte unsurunu geçici olarak tutmak için kullanan halat veya zincir.

Demir bosası nedir?

Genelde ucunda domuztırnağı olan ve üzerindeki liftin uskur yardımı ile boyu değiştirilerek gerdirilebilen bosa.

Irgat nedir, ne işe yarar?*

Gemilerde demir zincirini çekmeye yarayan ve bazılarında halatta çekebilir vasıflara sahip araç veya makinedir.

Gomina kapanı nedir (kaveleta), ne işe yarar?*

Demir zincirini çekmek için zincir lokmalarının içine oturabileceği dişli şekilde yapılmış ve içinden geçen ırgat şaftına dişler ile bağlı olan dar silindir.

Kavrama nedir ne işe yarar?*

Irgat şaftı üzerinde serbest dönebilir şekilde duran gomina kapanını sabitleyen dişliler.

Kavrama kolu nedir, ne işe yarar?

Gomina kapanını kavrama dişililerine süren veya ayıran koldur.

Halat feneri nedir?

Irgat şaftına bağlı, halatı çekmek için yanlarından setli yapılmış geniş silindirdir.

Kastanyola nedir, ne işe yarar?*

Gomina kapanını sabitlemek veya sabitlenmiş gomina kapanını serbest hale getirmek üzere gomina freninin balatalarını sıkan veya gevşeten vidalı koldur.

Vira nedir?*

Irgat, vinç veya bir donanımın bir ağırlığı kaldıracak veya çekecek şekilde çalıştırılması.

Mayna nedir?*

Irgat, vinç veya bir donanımın bir ağırlığı indirecek şekilde çalıştırılması.

Hayboci nedir?

Demirin ırgat ile mayna edilerek salınması. 

Demiri gözde çıkartmak nedir?

Loçasında (gözde) bulunan demiri, onu tutan zincire boş vererek loçadan çıkartmak

Akova nedir?

Göz demirinin gözden çıkartılarak su seviyesinin üzerinde en fazla memesi suya değecek şekilde bulunması.

Salya etmek nedir?

Demir zincirini kontrollü olarak salmak, boş vermek

Demiri gözden atmak nedir?

Demiri loçasından çıkartmadan fundo etmek. Demir, ağır denizlerde savrularak bordaya zarar vermemesi için gözden atılabilir.

Demiri su üstünden atmak nedir?

Demirin akova pozisyonundan fundo etmek. Özel durumlar dışında demir daima bu şekilde fundo edilir.

Demiri su içinden atmak nedir?         Demirin tamamı ve zincirin bir kısmı suyun içine girecek şekilde zincir denize salya edilmiş vaziyetten demirin fundo edilmesi. Derin yere demirlenecekse kontrolden çıkmaması için demir su içinden atılır.

Alesta nedir?

Hazırol.

Bando nedir?

Askıda tutulan bir ağırlığın serbest bırakılması

Fundo nedir?*

Demirin bando edilme komutu.

Ferro nedir?

Eski ifadesi ile gemi demiri.

Sancak demiri atmaya hazır ol komutu nedir?

“Sancak demir alesta” Eski söylenişi ile “Alesta ferro fundo sancak”

Sancak demiri atma komutu nedir?

“Sancak demir, Bismillah fundo” Eski söylenişi ile “Bismillah, ferro fundo sancak”

Demir atıldığında kaptana neler rapor edilir?

Ne kadar zincirin gittiği, demirin nereye kumanda ettiği, üzerine çok yük binip binmediği ve geminin ilerleyiş sürati bildirilir.

Denize giden veya alınan zincirin uzunluğu nasıl bilinebilir?

Markalama yapılmış zincirden bilinebilir. Zincir ek yerlerindeki kilitlerin belirli yöntem ile işaretlenmesi şeklinde markalanır.

Demirin ne tarafa kumanda ettiği kaptana nasıl bildirilir?

Saat yöntemi, açı yöntemi veya doğrudan gemi yön yöntemi ile bildirilebilir. Örnek olarak saat sekiz yönüne (saat yönteminde gemi pruvası saat 12 pozisyonu olarak düşünülecektir), 220 dereceye veya iskele kıç omuzluğa şeklinde demir zincirinin gittiği yön bildirilebilir.

Deste nedir?

Halat veya zincirib gergin durumda olmasıdır.

Bıyık suyu nedir?

Gemi başının suyu yarması ile oluşturduğu “V” şeklindeki dalga.

Aganta nedir?*

Gerilen bir halat veya zincirin geçici olarak tutulması.

Suga nedir?

Vida tarzlı dişli bir unsurun çevrilerek sıkılması

Abosa nedir?

Bosaya vurmak.

4 kilit güvertede/ suda Abosa ne demektir?*

Demir zincirinin 4.kilit işareti güverteye/su seviyesine gelince zincirin tutulması, frenlerin sıkılarak zincirin bosaya vurulmasıdır.

Nete nedir?

Temiz ve düzenli.

Sansabosa nedir?

Kuvvetli havaya karşı güvenlik nedeniyle atılan demirin aksi tarafındaki demirin diğer demirin zincirine dolaşmayacak şekilde sadece deniz tabana yatacak şekilde suya verilmesidir.

Karamusal nedir?

Her iki tarafından ikişer anale bulunan bir demir fırdöndüsüdür.

Karamusala vurmak nedir?

Bir geminin atılmış her iki demirinin zincirlerini, su seviyesinin üzerinde, loçanın dışında karamusal ile birleştirmektir.

Rüzgâr altı yapmak (pürmeçe tutmak) nedir?

Demirin bulunduğu taraf kıç omuzluğundan demir zincirine verilen bir halatın çekilerek geminin bir tarafının rüzgâr altı olacak şekilde çevrilmesidir.

Salpa nedir?*

Alınan demirin zinciri deniz tabanından ayrılmış fakat demir bedeni henüz tabana yatık durumda olması.

Apiko nedir?*

Alınan demirin bedeni deniz tabanından kalkmış fakat demirin memesi ve ağırlığı halen tabanda olduğu durum.

Bayrak gösterme

Milli bayrak nedir?

Bir devletin kumaş üzerine işlenen tanıtıcı simgesidir.

Bandıra nedir?

Geminin bayrağı. Geminin siciline kayıtlı olduğu ülkenin bayrağı

İşaret sancak ve flamaları nedir?

Özel biçim ve desenlere sahip 40 değişik bez bayraktır. Gemilerde uluslararası işaret kodları ile haberleşme yapmakta kullanılırlar.

Milli bayrağımızın büyüklük birimi nedir?

Yapraktır. 1 Yaprak 50x75cm’dir.

Gemiye çekilecek bayrağın büyüklüğü ne olmalıdır?

Gemiye çekilecek bayrağın büyüklük standardı yoktur. Büyüklük gemiye orantılı olmalıdır. Çekilen bayrağın aşağıya sarkan ucu güverte hizasını geçmemelidir. Şiddetli rüzgâr ve yağmurlarda ise bayrağın hasara uğramaması için olağandan daha küçük ebatta bayrak çekilebilir.

Bir gemiye aynı anda kaç milli bayrak çekilebilir, büyüklükleri ne olmalıdır?

Aynı anda iki değişik milli bayrak çekilebilir. Biri geminin siciline kayıtlı olduğu ülkenin bayrağı, diğeri limanına giriş yaptığı ülkenin bayrağıdır. Limanına giriş yapılan ülkenin bayrağı sicil devlet bayrağından yarım yaprak daha küçük olabilir.

Bayrak salvosu nedir?

Bayrağın direğe çekilmesi için kullanılan ince halat

Bayrak uçkuru nedir?

Bayrak salvosunun içinden geçirilebilmesi için sol kenarına yapılan ek.

Direk nedir?

Yelkenli gemilerde armayı donatmak için güverteye konan dikmelerdir.

Grandi nedir?

Geminin baştan ikinci direğidir.

Yelken nedir?

Rüzgâr gücü ile yol alan gemilerde rüzgârı toplamak amacıyla açılan kumaş yüzey.

Yelkenin yakası nedir?

Yelkenin köşe ve kenarları

Çördek yakası nedir?

Üçgen yelkenlerin direğe çekilmesinde kullanılan üst köşe

Üçgen yelkenli gemide bayrak nereye çekilir?

Bayrak yelkenin çördek yakasına çekilir.

Seren nedir?

Yelkenli gemilerin direklerinde yelken açmak için konulan çubuklar.

Randa yelken nedir?

Kenarları paralel ve eşit olmayan dörtgen yelken

Randa yelkenin cunda yakası nedir?

Randa yelkenin, bağlandığı serenin uç kısmına gelen yakası (köşe)

Randa yelkenli gemilerde bayrak nereye çekilir?     

Bayrak yelkenin cunda yakasına çekilir.

Kabasorta yelken nedir?

Alt ve üst kenarları birbirine paralel dörtgen yelken

Gurcata nedir?

Direğin armasını yapmak için direğe ve omurga hattına dik yapılan çubuk.

Giz nedir?

Yan yelkenin çekilmesi için direğe konan yarım serendir. Yelken çekilmeyecekse sadece bayrak çekilebilecek ebatlarda ve şekilde gurcata üzerine yapılır.

Kabasorta yelkenli gemilerde bayrak nereye çekilir?

Bayrak gize çekilir.

Motorlu gemilerde bayrak nereye çekilir?

Bayrak grandinin gurcatasına, direksizlerde kıça dikilen bayrak direğine çekilir.

Bayrak ne zaman kıça çekilir?

Motorlu gemilerde sicil devletinin bayrağının makine dumanından etkilendiği durumlarda kirlenmemesi, seyirde devamlı çekili tutulduğu durumlarda da yıpranmaması için geminin kıç tarafındaki bayrak direğine çekilir.

Sancak kilidi nedir, ne işe yarar?

Sancağın salvoya kolayca takılabilmesi için yapılan sustalı veya sustasız metal araçtır.

Sancak bağı nedir, ne işe yarar?

Sancak kilidi olmayan salvonun sancak uçkur halatına bağlanmasında kullanılan bir bağ çeşididir. Düz, çifte, foralı tipleri vardır.

Hangi gemilere bayrak çekilmez?

Havuza veya çekek yerlerine alınmış, hurdaya çıkartılmış veya terk edilmiş olan gemi ve diğer deniz araçlarında milli bayrak çekilmez,

Arya nedir?

Bayrağın direkten indirilmesi

Toka nedir?

Bayrağın direğe çekilmesi

Mezestre nedir?

Bayrağın yarıya indirilmesi

Bayrak ne zaman çekilir ne zaman indirilir?

Bayrak her gün saat 08.00`de, günün bu saatte ağarmadığı hallerde ise gün ağardığında, tören ile çekilir ve gün batımında tören ile indirilir.

Donanım bakımı

Salya fora nedir?

Demir zincirinin bakım, onarım gibi işlemler için güverte veya rıhtıma serilme işlemidir.

Salya fora kancası nedir?

Zincirin güverteye veya rıhtıma serilmesi sırasında zinciri çekmek için kullanılan kanca.

Zincir nasıl işaretlenir?

Zincir parçalarının ara kilitleri ile hırçadaki lokmasız baklalar kırmızı onların yanlarındaki baklalarda demire kadar kaç kilit varsa o sayıda beyaza boyanır.

Demir ne renge boyanır?

Siyah renge boyanır.

Gemideki son kilit zincir ne renge boyanır?

Kırmızı renge boyanır.

İşaretlenen dışındaki zincir baklaları hangi renge boyanır?

Siyah renge boyanır.

Hırça mapa ne renge boyanır?*        

Kolay fark edilebilecek bir renge boyanır. Tercihan sarı.

Zincirlik ne renge boyanır?*

Yüksek rutubet nedeniyle karinaya sürülen anticorrasive boya ile boyanır. Bu da kahverengiye kaçar kırmızı renktedir.

Balast nedir?

Safra. Ağırlık için alınan deniz suyu.

Tahliye nedir?

Çıkartma. Yükün gemiden çıkartılması.

Ambar sintinesi nedir?

Ambar yıkama suyunun döküldüğü ve oradan pompalar ile emilerek alındığı kuyular.

Ambar temizliği nedir, neye dikkat edilir?*

Ambar temizliği, geminin yeni yük alabilmesi için ambarlarında yapması gereken temizliktir. Burada dikkat edilmesi gereken en önemli husus, çıkan atıkların denize atılmayıp sahile verilmesidir.

Yük işlemleri

Daneç (istif tahtası) nedir?

Ambar ve güvertede istiflenen parça yükün bir birini ezmemesi, yerinde dengeli durabilmesi amacı ile kullanılan tahtalar.

Lashing nedir, malzemelerine örnek veriniz?*

Ambar veya güvertede istiflenen parça yükün konulduğu yerden devrilmemesi ve düşmemesi için bağlanması işlemidir. Bunun için çelik şeritler, zincirler, halatlar kullanılır.

Gladora nedir?*

Ana güvertenin alt tarafında ambar içi ara güverte.

Dökme nedir?

Yığma. Maden, hububat, gübre gibi yüklerin yükleme şekli.

Kırkambar nedir?

Çok çeşitli ve farklı ambalajlı yük

Konteynır nedir?

Birim yük. Belirli standartlarda yapılan sökülebilir büyük çelik taşıma sandığı

Tahliye nedir?

Çıkartma, boşaltma. Yükün gemiden çıkartılması, boşaltılması.

Navlun nedir?

Taşıma ücreti.

Vinç nedir?

Güverteye dikilen direkler üzerine kurulan yük kaldırma donanımı.

Kreyn nedir?*

360 derece dönebilir, kendi matafora kolu üzerine kurulu yük kaldırma donanımı olan iş makinesi.

Bumba nedir, nerede kullanılır?*

Topuğu direğe bağlı yarım seren. Vinç veya kreyn kolu olarak kullanılır.

Çırçıl nedir?

Fıçı, bidon, varil gibi yükleri kaldırmak üzere bir halkaya donatılmış ikişer kulakçık çift sayıda zincir

Tahıl yüklü gemide nelere dikkat edilir?*      

Özellikle tam dolmamış ambarda hububat yükü sanki sıvı yük gibi geminin yalpası ile bir taraftan diğer tarafa akarak geminin dengesinin bozulmasına ve hatta alabora dahi olmasına sebep olabilir. Bunun için hububat yükünün üzerinde boşluk bırakılmaz, ambar hap edilir. Kısmi dolu olmak zorunda olan ambarlarda yük üzerine büyük çelik veya ahşap levhalar konarak yükün kayması önlenir.

Tehlikeli yükler nelerdir?*

IMDG Code kitabında belirtilen, parlayıcı, patlayıcı, toksit, okside edici, paslandırıcı, alerjik, radyoaktif özelliklere sahip yüklerdir.

Gladora nedir?

Ana güvertenin alt tarafında ambar içi ara güverte

Stevedor nedir?

Limanlarda gemilerin yüklenmesi veya tahliyesini üstlenen kişi

Koça nedir?

Vincin kaldırma donanımının ucundaki yüke takılan büyük kanca.

GEMİCİ SINAVI SEYİR DERSİ NOTLARI VE OLASI SORU TİPLERİ

Koordinat sistemi

Bir yerin koordinat mevkiini ölçmek nedir?

Bir yerin Dünya koordinat sistemine göre enlem ve boylam değerini belirlemektir.

Enlem nedir?

Dünya koordinat sisteminde haritada ekvatora paralel çizgiler.

Boylam nedir?

Dünya koordinat sisteminde kutupları birleştiren çizgiler.

Enlemlerin ölçülmesinde referans alınan enlem hangi enlemdir?  

Ekvator. Yeryüzünde her iki kutuptan eşit uzaklıktaki noktaların geometrik yeri, Dünya’yı tam ortasından çevreleyen çember

Boylamların ölçülmesinde referans alınan boylam hangi boylamdır?

Greenwich. Londra yakınlarında bulunan Greenwich rasathanesinden geçen boylamdır.

Yeryüzünde kaç tane tam derece enlem ve boylam vardır?*

90 kuzey, 90 güney enlemi, 180 doğu, 180 batı boylamı.

Ekvatorun 3 derece,1 dakika, 15 saniye güneyinde, Greenwich!in 23 derece, 8 dakika 45 saniye batısındaki yerin koordinat değeri nedir?

03⁰01’15” S-23⁰08’45”W

Projeksiyon izdüşüm yöntemi nedir?

Bir benzetme ile Dünya küresinin merkezinde bulunan bir ışık kaynağından çıkan ışınların yerkürenin dışında ona teğet olan bir düzlem üzerinde oluşturduğu izden yararlanarak harita çizme yöntemidir.

Silindirik izdüşüm yöntemi nedir?

Bir benzetme ile dünya küresinin merkezinde bulunan bir ışık kaynağından çıkan ışınların yerküreye teğet olan bir silindir üzerinde oluşturduğu izden yararlanarak bir harita çizme yöntemidir.

Merkator nedir, nerede kullanılır?

Ekvatordan teğet silindirik izdüşüm yöntemi ile yapılan harita. Seyir haritaları bu yöntemle yapılan haritalardır?

Merkator haritalarının gerçekle farkları nelerdir?

Gerçekte enlem araları eşitken, haritada kutuplara gittikçe aralar açılır, gerçekte boylamlar kutuplara gittikçe araları kapanırken, haritada paraleldir.

Güney yarımküreye ait bir haritanın üst tarafı kuzey midir, güney midir?

Kuzey.

Bir haritanın yan ve alt-üst kenarlarında neler yazılıdır?

Yan kenarlarında enlem dereceleri, alt-üst kenarlarında boylam dereceleri yazılıdır.

Pusula gülü nedir?

Haritaya yön ölçmek için konan bir yön cetveli.

Harita kitabesi nedir?

Harita üzerinde haritaya ait, yapan kurum, bölge, ölçek, derinlik ve yükseklik ölçü birimi, projeksiyon, bilgi kaynakları ve diğer ilgili notların belirtildiği kısmıdır.

Fathom nedir?

2 yarda veya 1 kulaçlık İngiliz uzunluk ölçüsüdür.

Yarda nedir?

3 feet lik İngiliz uzunluk ölçüsüdür.

Feet nedir? (tekili foot)

12 inç veya 1 ayaklık İngiliz uzunluk ölçüsüdür.

İnç nedir?

2,54 cm lik İngiliz uzunluk ölçüsüdür.

36⁰42’54” ifadesi ondalıklı olarak nasıl gösterilir?

36⁰42,9’

36⁰18,3’ ifadesi saniyeli olarak nasıl gösterilir?

36⁰18’18”

Rota nedir, nelerden oluşur?

Bir geminin denizde bir noktadan bir diğerine gidiş için haritada üzerinde planlanarak çizilen yoludur. Rota bacaklarından oluşur.

Rota bacağı nedir?

Birleşerek rotayı oluşturan, düz yollar.

Rota hattı nedir?*

Bir geminin haritada üzerinde planlanan bir noktadan bir diğerine gidiş için değiştirmeden takip edeceği açısal yöndür.

Yön nedir?

Yeryüzündeki bir noktanın yerküreye göre baktığı taraftır

Ana yönler ve açıları nelerdir?*

Kuzey (N)(0), güney(S)(180), doğu(E)(E)(90), batı(W)(270)

Ara yönler ve açıları nelerdir?

Kuzey doğu(NE)(45), güney doğu(SE(135), Güney batı(SW)(225),kuzey batı(NW)(270)

Ara yönler ve açıları nelerdir?*

NNE 22,5- ENE 67,5- ESE 112,5- SSE 157,5- SSW 202,5- WSW 247,5- WNW 292,5- NNW 337,5

Batıya giden geminin pruvası pusulada kaçı gösterir?*

270 derece

Kerte nedir, kaç tanedir?

11,25 derecelik açı. 360 derecede 32 kerte vardır.

SSW kaç kertedir?

18 kerte

Ölçek nedir?

Kopyanın aslına göre büyüklüğüdür.

Haritalarda kaç çeşit ölçek kullanılır, nelerdir?

3 çeşit ölçek kullanılır. Tabi, grafik ve adedi.

Tabi ölçek nedir?

Kopyanın aslına göre büyüklük oranının bayağı kesir şeklinde ifade edildiği ölçektir.

Grafik ölçek nedir?

Cetvel biçimli grafik üzerinde mesafe belirten ölçektir.

Adedi ölçek nedir?

Harita üzerindeki bir uzunluğun gerçekte sahip olduğu değeri belirten ölçektir.

Deniz seyrinde mesafe birimi ve yeryüzü ile ilişkisi ?

Deniz milidir. 1 deniz mili, yer merkezinden 1 dakikalık açının yeryüzündeki yay uzunluğudur.

1 deniz mili kaç metredir?*

1852 metre

1 deniz mili kaç yardadır?

2000

1 deniz mili kaç gominadır?

10

Harita üzerinde iki nokta arasındaki mesafe nasıl ölçülür neden?

Harita üzerinde iki nokta arasındaki mesafe açıklığı pergel ile ölçülerek ölçülen yerin hizasında yanlardaki enlem cetvellerinden kaç dakika olduğuna bakılır. 1 dakika 1 nm olduğuna göre mesafe bulunur. Başka yerden bakılmamasının nedeni, markator haritasının gerçek ile arasında olan fark özelliğidir.

Parakete mevki nedir?

Rotadan düşülmediği farz edilerek, belirli sürede geminin süratine göre hesap edilen yoldan bulunan mevkiidir.

Cayro pusula nedir, nereyi gösterir?

Dünya’nın kütlesel çekim ve dönüş kuvvetinden yararlanılarak yapılan pusuladır. Coğrafik kuzeyi gösterir.

Manyetik pusula nedir, nereyi gösterir?*      

Yerkürenin manyetik etkisinden yararlanılarak yapılan pusuladır. Yeryüzünün manyetik kuzeyini gösterir.

Manyetik pusula tası nedir?

Pusula kartına serbest hareket edebilmesi için gereken sürtünmesiz ortamı sağlayan içerisinde gliserin-saf su karışımı bir sıvı bulunan bir kaptır.

Manyetik pusula kartı nedir?

Mika veya plastikten yapılmış, altında bağlantılı 2 adet mıknatıs çubuğu taşıyan, üstünde yön isimleri, kerte ve dereceleri işaretlenmiş yazılı bir karttır.

Manyetik pusula sehpası nedir?       

Pusula tası ile arizi sapmayı düzeltme küre ve çubuklarını taşıyan kısımdır.

Kerteriz almak nedir?

Hiza almak.

Kerteriz değerini ölçmek nedir?

Bir unsurun pusula üzerinden bize göre coğrafik yönünü ölçmektir.

Hedefe nedir?

Pusula üzerinde kerteriz almak için kullanılan araç

Nispi kerteriz nedir?*

Denizdeki bir unsurun geminin pruvasına göre yönüdür.

Pusula kerterizi nedir?

Denizdeki bir unsurun pusulanın kuzeyine göre yönüdür.

Hakiki kerteriz nedir?

Denizdeki bir unsurun coğrafik kuzeye göre yönüdür.

Batıya giden bir geminin 30⁰ iskelesindeki bir geminin hakiki kerterizi nedir?

270–30=240

Güneye giden bir geminin hakiki 90 derecesindeki bir gemi nispi olarak neresindedir?

İskele 90

Nispi sancak 90⁰ de gördüğüm gemi hakiki 60⁰ de. Rotam nedir?

90–60=30, 360–30=330

Manyetik pusulada hangi sapmalar vardır?

Doğal ve arizi sapmalar.

Arizi sapma nedir, nasıl buluruz?

Bulunduğu geminin manyetik etkisinden kaynaklanarak yapmış olduğu sapmaya “arızi sapma” denir.

Doğal sapma nedir, nasıl buluruz?

Dünya manyetizmasının özelliklerinden kaynaklanan gerçek yön değerindeki sapmadır. Haritanın pusula gülünün içinde yazılıdır.

Manyetik pusulada sapma düzeltmeleri

Doğal sapma 2000 yılında 1⁰ 15’ E, yıllık değişim -15’(veya 15’W), 2005 yılında doğal sapma nedir?

2005–2000= 5,  5 x 15’= 75’, 75’= 1⁰ 15’, (1⁰ 15’ E) - (1⁰ 15’) = 0

Bulunduğumuz yer ve zamanda doğal sapma 12⁰ E, arızi sapma 4⁰ W,  pusuladan 347⁰ de gördüğüm fener gerçekte kaç derecededir?

C       D      M        V      T

347    4W    343    12E   355                       T = C + (E) – (W) = 347 + (12) – (4) = 355

Haritaya göre 355⁰ yönüne gitmem gerekiyor. Bulunduğumuz yer ve zamanda doğal sapma 12⁰ E, arızi sapma 4⁰ W,  manyetik pusuladan kaça gitmem gerekir?

C       D      M        V        T

347    4W   343    12E    355                    C = T – (E) + (W) = 355 – (12) + (4) = 347      

Cayro pusulamızın tespit edilen hatası 3⁰ W’dür veya bir başka ifade ile (-3⁰) dir. Cayro pusula ile alınan 273⁰ hizasının hakiki değeri nedir?

T = C + (E) – (W) = 273 – 3 = 270⁰

Fenerler

Gemi seyri nedir?

Bir geminin seyir yapılabilir sularda, personelinin marifeti ve kendi gücü ile bir yerden bir başka yer gitmesidir.

Kılavuz seyri nedir?

Deniz seyir haritasında belirtilmiş, göz veya radar ile tespit edilen yeryüzü unsurlarına göre konulan mevkie dayanan seyir sistemi.

Seyir yardımcısı nedir, örnek veriniz?

Gemilerin kılavuz seyrinde güvenli seyri için denizde veya karada konuşlandırılan işaret amaçlı unsurlardır. Deniz feneri, fener gemisi,  işaret şamandırası, sis işaretleri, beacon, telsiz seyir sistemi yayın kuleleri seyir yardımcılarıdır.

Deniz feneri nedir?

Verdiği belirli özellikteki ışık ile denizcilere yardımcı olmak için yapılmış, karadaki sabit yapılardır.

Fener gemisi nedir?

Denizde yeri değişmeyecek şekilde sabitlenmiş ve devamlı olarak belirli özellikte fener ışığı veren gemilerdir.

İşaret şamandırası nedir?

Denizcilere seyirde yardımcı olmak üzere, deniz tabanına oturmuş bir ağırlık ile yeri sabitlenen, belirli özellikteki su üzerinde yüzen cisimlerdir. 

Sis işaretleri nedir?

Denizcilere ışıklı-sesli veya sadece sesli olarak varlığını belirten işaret amaçlı yapılardır.

Beacon nedir?

Fener ve şamandıra standardının dışında, denizcilere yardımcı olmak amacı ile şamandıra gibi denize yerleştirilmiş veya karaya yapılmış yapılardır.

Telsiz seyir sistemi yayın kuleleri nedir?

Omega, Loran gibi telsiz seyir sistemlerinde yayın yapan istasyonların kuleleridir.

Fenerlerin özellikleri ile ilgili olarak “F” neyi gösterir?

Işık özelliği “Fix” Devamlı ışık

Fenerlerin özellikleri ile ilgili olarak “Occ” neyi gösterir?*    

Işık özelliği “Occulting“ Işık süresi karanlık süresinden uzun, (Husuflu)

Fenerlerin özellikleri ile ilgili olarak “Iso” neyi gösterir?

Işık özelliği “Isofas” Işık süresi karanlık süresi ile eşit,

Fenerlerin özellikleri ile ilgili olarak “Fl” neyi gösterir?

Işık özelliği “Flashing” Işık süresi karanlık süresinden kısa çakar ışık,

Fenerlerin özellikleri ile ilgili olarak “F.Fl” neyi gösterir?

Işık özelliği “Fix Flashing” Sabit ışığa ilaveten, ışık süresi karanlık süresinden kısa tek çakar,

Fenerlerin özellikleri ile ilgili olarak “Qk. Fl” neyi gösterir?

Işık özelliği “Quick Flashing” Çabuk çakar. Toplam ışık ve karanlık süresi 1sn.

Fenerlerin özellikleri ile ilgili olarak “V.Qk. Fl.” neyi gösterir?

Işık özelliği “Very Quick Flashing” Çok çabuk çakar. Toplam ışık ve karanlık süresi 1/2 saniye,

Fenerlerin özellikleri ile ilgili olarak “U.Qk. Fl.” neyi gösterir?

Işık özelliği “Ultra Quick Flashing”  Çok çok çabuk çakar. Toplam ışık ve karanlık süresi 1/4 saniye,

Fenerlerin özellikleri ile ilgili olarak “I Q” neyi gösterir?

Işık özelliği “Interrupt Quick” Kesikli çabuk çakar.

Fenerlerin özellikleri ile ilgili olarak “Gp.Fl.(3)” neyi gösterir?

Işık özelliği “Grup Flashing(3)”   Grup çakar fener. Parantez içinde yazılı sayı kadar çakarak beklemeye geçen ve bir süre sonra tekrarlayan ışık grubu,

Fenerlerin özellikleri ile ilgili olarak “Gp.Occ.(2)” neyi gösterir?

Işık özelliği “Grup Occuting(2)”   Grup husuflu fener. Parantez içinde yazılı sayı kadar gruplu çakarak beklemeye geçen ve kısa süre sonra tekrarlayan,

Fenerlerin özellikleri ile ilgili olarak “Mo.(K)” neyi gösterir?

Işık özelliği “Mors (K)” Mors alfabesi ile (K) harfı veren grup çakarlı,

Fenerlerin özellikleri ile ilgili olarak “Alt.” neyi gösterir?

Işık özelliği “Alternate”  Fenerin ışık renginde değişkenliğini belirtir.

Fenerlerin özellikleri ile ilgili olarak “W”, “R”, “G” neyi gösterir?

Renk özelliği; W – White;      Beyaz, R  – Red; Kırmızı, G  – Green; Yeşil,

Fenerlerin periyod özelliği ne demektir?

Işığın veya ışık grubunun ne kadar sürede bir tekrarlandığıdır.

Fenerlerin özellikleri ile ilgili olarak “sec.” veya “s.” neyi gösterir?   

Periyod özelliği. Saniye anlamındadır.

Fenerlerin özellikleri ile ilgili olarak “M” neyi gösterir?

Gözükme mesafe özelliği. Deniz mili.

Fenerlerin özellikleri ile ilgili olarak “m” neyi gösterir?

Fenerin yükseklik özelliği. Metre.

“Gp.Fl.(3)15s.12m.8M.” Nedir?*       

15 Saniyede bir 3 beyaz grup çakarlı, deniz seviyesinden 12 metre yüksekte, 8 deniz mili mesafeden görülen, bir fener.

“Int.Qk.45m.10 M.” Nedir?

Çabuk beyaz çakan ve uzun aralıklarla duraklayıp tekrar çakmaya başlayan, deniz seviyesinden 45 metre yüksekte, 10 deniz mili mesafeden görülen bir fener.

“Mos.(A)45m.10 M.” Nedir? Mors alfabesi ile “A” işaretini veren, deniz seviyesinden 45 metre yüksekte, 10 deniz mili mesafeden görülen bir fener.

“Alt.Gp.Fl.(2)W.R.20s.45m.10M.” nedir?     

20 Saniyede bir, 2 kere kırmızı beyaz değişen grup şekilde çakan, deniz seviyesinden 45 metre yüksekte, 10 deniz mili mesafeden görülen bir fener.

Sektörlü fener nedir?

Belirli sektörlerde bulunan tehlikeleri denizcilere belli etmek için, sadece tehlikenin olduğu sektördeki denizcilerin feneri görebileceği şekilde veya sadece tehlikenin olduğu sektörde farklı renk gösterecek şekilde sektörlü yapılan fenerler.

Rüzgârlar

Rüzgâr nedir?

Hava kütlesinin yeryüzünde yatay veya yataya yakın hareketidir.

Hava akımı nedir?

Hava kütlesinin yeryüzünde dikey hareketleridir.

Rüzgâr neye göre belirtilir?

Geldiği yöne ve şiddetine göre.

“000” dan esen rüzgarın ismi nedir?

Yıldız

“045” dan esen rüzgarın ismi nedir?

Poyraz

“090” dan esen rüzgarın ismi nedir?

Gün doğusu

“135” dan esen rüzgarın ismi nedir?

Keşişleme

“180” dan esen rüzgarın ismi nedir?

Kıble

“225” dan esen rüzgarın ismi nedir?

Lodos

“270” dan esen rüzgarın ismi nedir?

Gün batısı

“315” dan esen rüzgarın ismi nedir?

Karayel

Rüzgâr lodostan eserken demirdeki geminin pruvası nereyi gösterir?*

225 derece

Poyraz nereden eser?*

45 dereceden

Jirüet nedir?

Rüzgâr oku. Gemilerde rüzgâr istikametini ölçen aletlere denir.

Anemometre nedir?

Rüzgâr şiddetini (hız) ve yönünü ölçen alet.

Çatışmayı önleme ve tanımlar

COLREG 72 nedir?*

(Convention on the International Regulations for Preventing Collisions at Sea) Uluslar Arası Denizde Çatışmayı Önleme Sözleşmesi

COLREG 72 nerelerde zorunludur?

Açık denizlerde, Açık denizlerle bağlantılı olan sularda, Açık deniz teknelerinin seyredebileceği sularda zorunludur.

COLREG 72’e göre “tekne” nedir?

Su üstünden kalkarak seyreden deniz uçakları dâhil su üzerinde taşıma aracı olarak kullanılmakta olan veya kullanılmaya elverişli bulunan her türlü deniz aracı.

COLREG 72’e göre “kuvvetle yürütülen tekne” nedir?

Kendi makinesi ile yürütülen tekne.

COLREG 72’e göre “yelkenli tekne” nedir?

Var olsa bile makinesini kullanmadan sadece yelken ile seyreden tekne.

COLREG 72’e göre “balıkçılık yapan tekne” nedir?

Manevra kabiliyetini sınırlayan ağlar, oltalar, troller veya diğer avlanma araçları ile balık avlayan tekne.

COLREG 72’e göre “kumanda altında bulunmayan tekne” nedir?

Bazı istisnai şartlar sebebi ile bu kuralların gereğine uygun olarak manevra yapma gücü olmayan ve bu yüzden diğer bir teknenin yolundan çıkma yeteneği bulunmayan bir tekne.

COLREG 72’e göre “manevra kabiliyeti sınırlı tekne” nedir?*

Yaptığı iş nedeniyle bu kuralların gereğine uygun olarak manevra yapma gücü sınırlanan ve bu yüzden diğer bir teknenin yolundan çıkma yeteneği olmayan tekne.

COLREG 72’e göre “su çekimi nedeniyle kısıtlı tekne” nedir?

Mevcut su derinliğinin kendi çektiği su ile ilişkisi nedeniyle izlediği rotadan ayrılma gücü önemli bir şekilde kısıtlanan kuvvetle yürütülen tekne.

COLREG 72’e göre “üzerinde yol bulunan tekne” nedir?

Demirli veya karaya bağlı veya karaya oturmuş olmayan tekne.

COLREG 72’e göre “bir geminin görülmesi” nedir?

Teknelerden birinin diğeri tarafından gözle görülmesi.

COLREG 72’e göre “kısıtlı görüş” nedir?

Görüşün sis, pus, kar yağışı, şiddetli yağmur fırtınası, kum fırtınası veya herhangi diğer benzeri sebeple kısıtlı oluşudur.

Çatışmayı önleme araçları

Gemilerde hangi çatışmayı önleme işaret araçları bulunur?

Fenerler, Gündüz işaretleri için biçimler, Işık işaretleri için flaşing, Ses işaretleri için düdük, gong ve çan.

Seyir feneri nedir ve gemide hangi seyir fenerleri bulunur?

Gemilerin seyir sırasında göstermek zorunda oldukları fenerler seyir fenerleri denir. Seyir fenerleri silyon, borda ve pupa fenerleridir.

Yardımcı fener nedir ve gemide hangi yardımcı fenerler bulunur?

Seyir fenerlerinin dışında gemilerin özel durumlarını belirtmek için gösterdikleri fenerlere yardımcı fenerler denir. Yedekleme ile her yönden görünür sabit ve çakarlı fenerler yardımcı fenerlerdir.

Seyir sırasında gemiler hangi fenerleri gösterir?*

Seyir fenerlerini gösterir. Seyir fenerleri silyon, borda ve pupa fenerleridir.

Silyon feneri nedir?*

Teknenin baş kıç orta hattı üzerine konulan, 225 derecelik bir ufuk yayı üzerinde kesiksiz bir ışık gösteren ve teknenin her iki tarafında, tam pruvadan itibaren kemerenin 22,5 derece gerisine kadar ışık gösterecek surette yerleştirilmiş beyaz gemi seyir feneridir.

Borda feneri nedir?

Her biri 112,5 derecelik bir ufuk yayı üzerinde tam pruvadan kendi tarafındaki kemerenin 22,5 derece gerisine kadar kesiksiz bir ışık gösterecek surette yerleştirilmiş sancak tarafındaki yeşil, iskele tarafındaki kırmızı olan gemi seyir fenerleridir.

Borda fenerlerini renkleri nelerdir?*

Sancak yeşil, iskele kırmızı

Pupa feneri nedir?

Olanağı kadar teknenin kıç tarafına yakın bir yere konulan, ufkun 135 derecelik bir yayı üzerinde kesiksiz beyaz bir ışık gösteren, tam kıçtan itibaren geminin her iki tarafına 67,5 derecelik bir ışık göstermek üzere yerleştirilmiş beyaz ışık veren seyir feneridir.

Her yönden görünür fener nedir?

Ufkun 360 derecelik yayı üzerinde kesiksiz ışık gösteren, yerine ve duruma göre beyaz, kırmızı, yeşil veya sarı renkli olarak belirlenen bir gemi yardımcı fenerdir.

Çakar fener nedir?

Düzenli aralıklarla dakikada 120 veya daha fazla çakan bir gemi yardımcı feneridir.

Gündüz sembolü (biçim) nedir, gemide neler vardır?

Gemilerin gündüz vakti içinde bulundukları özel durumları belirtmek amacı ile gösterdikleri geometrik araçlardır. Bu geometrik araçlar; küre, koni, silindir, eşkenar dörtgen biçimlerindedir.

Gündüz biçimlerinden kürenin çapı nedir?*

60 cm.

Gündüz biçimlerinden silindirin ölçüleri nedir?

Taban 60 cm çapında ve 120 cm yüksekliğinde

Gündüz biçimlerinden koninin ölçüleri nedir?

Taban 60 cm çapında ve 60 cm yüksekliğinde

Gündüz biçimlerinden eşkenar dörtgenin ölçüleri nedir?

Taban 60 cm çapında ve 60 cm yüksekliğinde iki koninin tabanlarından bitişik hali

Ses ve ışık işaretlerinin özelliği nedir?

Kısa ses veya ışık süresi 1sn, uzun ses veya ışık süresi 4–6 saniye, ışık beyaz ve 5nm den görünür olacak.

Çatışmayı önleme gece ışıkları

Silyon ve iki borda feneri birlikte görülen geminin istikameti nedir?*

Bize doğru gelen gemi

Sadece pupa feneri gözüken geminin istikameti nedir?

Kıçı bize dönük uzaklaşan gemi

Gece kürekli tekneler en az hangi ışıklarını gösterir?

Her yönden beyaz

Gece boyu 7m’den küçük ve sürati 7kts’dan az küçük yelkenliler en az hangi ışıklarını gösterir?

Her yönden beyaz

Gece boyu 7m ile 20m arasında olan yelkenliler standart haricinde en az hangi ışıklarını gösterir?

Üçlü kombine veya borda fenerleri ile birlikte ikili kombine

Gece boyu 20m’den büyük yelkenliler en az hangi ışıklarını gösterir?

Borda ve pupa

Gece boyu 7m’den küçük kuvvetle yürütülenler en az hangi ışıklarını gösterir?

Her yerden beyaz

Gece boyu 7m ile 12m arasında olan kuvvetle yürütülenler en az hangi ışıklarını gösterir?

Her yerden beyaz ve borda fenerleri

Gece boyu 12m ile 50m arasında olan kuvvetle yürütülenler en az hangi ışıklarını gösterir?

Borda, pupa ve tek silyon

Gece boyu 50m’den büyük olan kuvvetle yürütülenler en az hangi ışıklarını gösterir?

Borda, pupa ve iki silyon

Yedek boyu 200m’den kısaysa çekerek yedekleyen ve yedeklenen gemiler normal fenerlerine ilaveten hangi fenerleri gösterir?

Çeken 1 silyon ve yedekleme, çekilen borda ve pupa

Yedek boyu 200m’den uzunsa çekerek yedekleyen ve yedeklenen gemiler normal fenerlerine ilaveten hangi fenerleri gösterir?

Çeken 2 silyon ve yedekleme, çekilen borda ve pupa

Kumanda altında olmayan gemilerin gösterecekleri fenerler nelerdir?

Kumanda altında olmayan üst üste iki kırmızı yolluysa ilaveten borda ve pupa fenerleri

Manevrası kısıtlı gemilerin gösterecekleri fenerler nelerdir?

Manevrası kısıtlı gemi üst üste kırmızı beyaz kırmızı yolluysa ilaveten normal fenerleri

Su çekimi nedeni ile kısıtlı gemilerin gösterecekleri fenerler nelerdir?

Normal fenerlerine ilaveten üst üste 3 kırmızı

Trol çeken gemilerin gösterecekleri fenerler nelerdir?

Üst üste üstte yeşil altta beyaz, 50m’den büyükse bir silyon, üzerinde yol varsa borda ve pupa fenerleri

Ağ çeken gemilerin gösterecekleri fenerler nelerdir?

Üst üste üstte kırmızı altta beyaz, ağ boyu 150m’den büyükse ağ yönünde bir silyon, üzerinde yol varsa borda ve pupa fenerleri.

Demirli gemilerin gece gösterecekleri fenerler nelerdir?*

50 m’den kısa ise direkte 1, uzunsa başta 1, kıçta 1 toplam 2 beyaz fener gösterir.

Karaya oturan gemilerin gece gösterecekleri fenerler nelerdir?

Üst üste 2 kırmızı, ilaveten 50 m’den kısa ise direkte 1, uzunsa başta 1, kıçta 1 toplam 2 beyaz fener gösterir.

Çatışmayı önleme gündüz biçimleri

Gündüz hem makine hem de yelkenle seyreden gemi ne gösterir?

Ters koni

Gündüz demirdeki gemi ne gösterir?

Küre

Gündüz balık avlayan gemi ne gösterir?      

Tepelerinden bitişik koni

Gündüz balık avlayan gemide 150 m den uzun ağın yönü ne gösterir?

Koni

Gündüz manevrası kısıtlı gemi ne gösterir?

Küre+eşkenar dörtgen+küre

Gündüz kumanda altında olmayan gemi ne gösterir?

Küre+küre

Gündüz yedek boyu 200m ve daha uzunda yedeklenen gemi ne gösterir?

Eşkenar dörtgen

Gündüz su çekimi nedeni ile manevrası kısıtlı gemi ne gösterir?

Silindir

Gündüz karaya oturan gemi ne gösterir?

Küre+küre+küre

Gündüz sorunsuz kuvvetle yürütülen gemi seyir halinde ne gösterir?

Göstermez

İki siyah kürenin anlamı nedir?*

Kumanda altında olmayan gemi

Çatışmayı önleme ses ve ışık işaretleri

“Rotamı sancağa değiştiriyorum” nasıl işaret verilir?

Bir kısa düdük veya çakar

“Rotamı iskeleye değiştiriyorum” nasıl işaret verilir?

İki kısa düdük veya çakar

“Makinelerim tornistan çalışıyor” nasıl işaret verilir?

Üç kısa düdük veya çakar

“Niyetiniz anlaşılamadı, açık geçiniz” nasıl işaret verilir?

Beş kısa düdük veya çakar

“Denize adam düştü veya acil bir durum” nasıl işaret verilir?

Altı veya daha fazla kısa düdük veya çakar

“Rıhtımdan ayrılıyorum” nasıl işaret verilir?

Bir uzun düdük veya çakar

Siste “Kılavuz kaptan” nasıl işaret verilir?

Dört kısa düdük veya çakar

Siste “Kuvvetle yürütülen sorunsuz gemi siste üzerinde yol var” nasıl işaret verilir?

2 dakika ara ile bir uzun düdük

Siste “Kuvvetle yürütülen sorunsuz gemi siste üzerinde yol var ama makineler durmuş” nasıl işaret verilir?

2 dakika ara ile iki uzun düdük

Siste “Kuvvetle yürütülen sorunsuz gemi dışındaki gemiler üzerlerinde yol var” nasıl işaret verilir?

2 dakika ara ile bir uzun iki kısa düdük

Rıhtımda bağlı bir geminin siste vermesi gereken ses işaretleri nelerdir?*

İşaret vermez.

“Dört kısa düdük veya çakar” işaretinin anlamı nedir?*

Siste “Kılavuz kaptan”

Kısıtlı görüş şartlarında 100m den küçük demirli gemi ne işaret verir?*

Dakikada bir baş tarafta 5s süreli çan sesi

Kısıtlı görüşte 100m den uzun demirli gemi hangi ses işaretlerini verir?*

Dakikada bir baş tarafta 5s süreli çan sesi takiben kıçta gong sesi

Çatışmayı önleme manevralar

Hangi pozisyon pruva pruvaya geçişi durumudur?

Birbirine yaklaşan her iki geminin de birbirlerini iskele 22,5, sancak 22,5 derece sektörleri arasında görmesi hali.

Gece pruva pruvaya geçiş durumunda olunduğu nasıl anlaşılır?

Her iki geminin de birbirlerinin her iki silyon fenerini görmesi halinde pruva pruvaya yaklaşma vardır.

Pruva pruvaya geçiş nasıl yapılır?

Her iki gemide pruvalarını emniyetli geçiş yapılacak kadar sancağa alır ve bir kısa düdük çalar.

Hangi pozisyon yetişilen gemi durumudur?

Bir başka geminin pupa feneri sektöründe ona yaklaşma durumu.

Gece yetişilen gemi durumunda olunduğu nasıl anlaşılır?

Yaklaşan geminin diğerinin pupa fenerini görmesi.

Yetişilen gemi nasıl geçilir?

Yetişilen geminin rota hattı kesilmeyecek şekilde geçiş tarafı belirlenir. Geçiş bildirimi için 2 uzun ve bunu takiben sancaktan geçiş için 1 iskeleden geçiş için 2 kısa düdük çalınır.. Öndeki gemi 1 kısa 1 uzun 1 kısa 1 uzun ses işareti ile cevaplar.

Yetişen bir gemi iki uzun bir kısa düdük çalarsa anlamı nedir?*

Yetiştiği gemiyi sancağından geçeceği

Aykırı geçiş nedir?

Yetişilen veya pruva pruvaya geçiş dışında kesişen rotalarda geçiş.

Çatışma rotası nedir?

Pruva değeri veya sürat değiştirilmediği taktirde çatışmanın kaçınılmaz olduğu rota

Çatışma rotasında olunduğu nasıl anlaşılır?

Birbirine yaklaşmakta olan gemiler arasındaki kerteriz hattının şüpheli olma durumu dâhil değişmemesi halinde gemiler çatışma rotasındadır.

Yol hakkı nedir?

Çatışma rotasında diğer geminin sakınma yapma yükümlülüğünün olması.

Durumlarına göre yol hakkı sıralaması nasıldır?

1. Öncelikten itibaren; kumanda altında olmayan, manevrası kısıtlı, su çekimi nedeniyle kısıtlı, balık avlayan balıkçı, yelkenli, sorunu olmayan kuvvetle yürütülen, deniz uçağı.

Sorunsuz kuvvetle yürütülen ve aykırı çatışma rotasında olan iki gemi nasıl geçişir?

Diğerinin yeşil borda fenerini gören yol hakkına sahiptir. Diğerinin kırmızı borda fenerini gören sakınma yapmakla yükümlü olarak diğerinin kıç tarafından emniyetli mesafeden geçer.

Sakınma ile sorumlu tarafın sakınma yapmama nedenleri neler olabilir?*

Köprüüstünde kimse yoktur veya vardır da çatışma durumunun farkında değildir veya farkındır da kendisinin yol hakkına sahip olduğunu düşünmektedir veya sakınma yapmakla yükümlü olduğunu bilmektedir de diğerini manevraya zorlamaktadır.

Rüzgâr altı nedir?

Rüzgârın gittiği taraf

Rüzgâr üstü nedir?

Rüzgârın geldiği taraf

Rüzgârı farklı konturlarda alan aykırı çatışma rotasındaki iki yelkenli gemiden hangisi yol hakkına sahiptir?

Rüzgârı sancak konturdan alan

Rüzgârı aynı konturlarda alan aykırı çatışma rotasında iki yelkenli gemiden hangisi yol hakkına sahiptir?

Rüzgâr altında olan

Vardiya tutma

Sisli/puslu havada kaptana nasıl yardımcı olunur.*

Gemide gözcülük görevi tahsis olunur.

Gemide gözcülük nedir?

Seyir vardiyasında seyir emniyeti açısından çevrede görülen veya duyulan unsurların seyirle görevli kaptan veya zabite rapor edilmesidir.

Sancak 10 derecedeki fener kime nasıl rapor edilir.*

Seyirle görevli kaptan veya zabite “Sancak 10 derecede …………. (özelliklerinde) bir fener!” şeklinde

Dümenin ele alınması nedir, nasıl yapılacağı role cetvelinde yazılımıdır?   

Dümenin ele alınması, dümenin oto Pilottan çıkartılıp elle kumanda pozisyonuna alınmasıdır. Nasıl yapılacağı role cetvelinde yazılmaz. Kaptan talimatı olarak köprüüstüne asılır.

Sancaktan denize adam düştüğünde dümen nereye basılır?*

Sancak alabandaya

Sancak baş omuzluktan denize adam düştüğünde ne yapılır?*

Dümen sancak alabandaya basılır, yol kesilir, çabuk düşürmeli ışıklı dumanlı can simidi denize atılır, plotlama yapılır.

Dümen tutma

Dümen tutma nedir?

Hareket halindeki geminin dümen ve serdümen marifeti ile istenen yönde ilerleyişini sağlamaktır.

Serdümen kimdir ne yapar?

Dümen tutan güverte tayfasıdır. Kaptanın veya vardiya zabitinin verdiği dümen manevra komutlarını yerine getirir ve geminin belirtilen rota hattında ilerlemesini sağlar.

Dümen müşiri nedir?

Dümen yelpazesinin geminin pruva pupa hattına olan açısını gösteren alet

Padıl etkisi nedir?

Duran veya düşük süratli bir gemide kuvvetle döndürülen pervanenin kanat açısından kaynaklanan, dönüş yönünde kıçı attıran kuvvet etkisi.

Sağa devirli pervane ne demektir?

Kıçtan bakıldığında ileri yolda saat yelkovanı istikametinde dönen pervane demektir.

Sağa devirli bir gemide ileri yolda padıl etkisi nasıl olur.       Kıç sancağa doğru savrulur.

Sağa devirli bir gemide tornistanda padıl etkisi nasıl olur?

Kiç iskeleye doğru savrulur.

Dümen sancağa basılırsa gemi nereye döner?*

Sancak tarafa doğru döner. Eğer yekeye kumanda ediliyorsa yeke sancağa basılırsa tekne iskeleye döner.

Dümen sancak alabandaya basılırsa gemi nereye döner?*

Sancak tarafa doğru kuvvetli döner.

Dümen komut tekrarı ve nedeni nedir?

Kaptanın manevrada verdiği komutun tekrar edilmesi, yerine getirildiğinde de pozisyonun belirtilmesidir. Yanlış anlamayı önlemek içindir.

“Sancak 10” komutunun anlamı nedir?

Dümen yelpazesinin pruva hattına göre 10 derece sancağa getirilmesi.

“Sancak 10” komutunun İngilizcesi nedir?

Starboard ten

“Starboard ten” komutunun Türkçesi nedir?*

Sancak 10

“İskele 25” komutunun anlamı nedir?

Dümen yelpazesinin pruva hattına göre 25 derece iskeleye getirilmesi.

“İskele 25” komutunun İngilizcesi nedir?*

Port twentyfive

“Port twentyfive” komutunun Türkçesi nedir?

İskele 25

“İskele beşe gel” komutunun anlamı nedir?

Dümen yelpazesinin pruva hattına göre yavaş yavaş 5 derece iskeleye getirilmesi

“İskele beşe gel” komutunun İngilizcesi ?

ease to port five

“ease to port five” komutunun Türkçesi nedir?*

İskele beşe gel

Dümen alabandada kaç dereceye basılır, neden?

35 dereceye basılır. Dümen kilitlenmesinin önlenmesi için sonuna kadar (40 derece) basılmaz.

“Sancak alabanda” komutunun anlamı nedir?*

Dümen yelpazesinin pruva hattına göre sancak 35 dereceye getirilmesi.

“Sancak alabanda” komutunun İngilizcesi  ne?

Hard a starboard

“Hard a starboard” komutunun Türkçesi nedir?

Sancak alabanda

“İskele alabanda” komutunun anlamı nedir?*

Dümen yelpazesinin pruva hattına göre iskele 35 dereceye getirilmesi.

“İskele alabanda” komutunun İngilizcesi  ne?

Hard a port

“Hard a port” komutunun Türkçesi nedir?*

İskele alabanda

“Ortala” komutunun anlamı nedir? *

Dümen yelpazesinin pruva hattına getirilmesi.

“Ortala” komutunun İngilizcesi nedir?

Midships

“Midships” komutunun Türkçesi nedir?*

Ortala

“Karşıla” komutunun anlamı nedir?

Dönen gemini dönüş ataletini durdurulması için dümenin dönüşün ters tarafına basılması.

“Karşıla” komutunun İngilizcesi nedir?

Meet her

“Meet her” komutunun Türkçesi nedir?*

Karşıla

“Viya böyle” komutunun anlamı nedir?

Belirtilen pruva hattında geminin tutulması

“Viya böyle” komutunun İngilizcesi nedir?

Steady

“Steady” komutunun Türkçesi nedir?

Viya böyle

“kaçma sancağa” komutunun anlamı nedir?

Belirli bir pruva hattında tutulan geminin pruvasının sancağa kaçırılması halinde serdümenin ikaz edilmesi

“kaçma sancağa” komutunun İngilizcesi nedir?

Noting to starboard

“Noting to starboard” komutunun Türkçesi nedir?*

Kaçma sancağa

“Pruva 90” komutunun anlamı nedir?

Pruvayı 90 derece pusula değerine getir. Veya pruvanın 90 derece olduğunun bildirimi.

“Pruvayı 90⁰ yap” komutunun İngilizcesi nedir?

Course 90 degrees

“Course 90 degrees” komutunun Türkçesi nedir?*

Pruvayı 90⁰ yap veya pruva 90

Sağır dümen nedir?

Dümene basılır basılmaz gemi dönmez, dönüş gecikmeli olur.

Dümen hassasiyetinin geminin ağırlığı ile ilişkisi nedir?

Gemi ağırlaştıkça dümen sağırlaşır.

Ağır deniz nedir?

Büyük dalgaların olduğu deniz

Ağır denizlerde nasıl dümen tutulur?

Büyük dümen açıları kullanılır.

Üçleme nedir?

Yüzey dalgaları ile derin dalgalarda oluşan frekans birleşmesinde iki küçük dalgayı takip eden bir büyük dalga.

Akıntıda dümen hassasiyeti nedir?

Kıçtan gelen akıntıda dümen sağırlaşır, baştan gelen akıntıda hassaslaşır.

Otopilot nedir?

Geminin pruva hattını verilen değerde tutmaya çalışan bir cihazdır.

Dümeni ele almak nedir?

Dümenin otoplottan çıkartılıp el ile kumandaya alınmasıdır.

Baş tutmak nedir?

Geminin verilen rota hattında kaçmadan dengeli durumda kalması.

Vardiya tutma Liman nöbeti

Liman nöbetinde neler kontrol edilir?

Gemiye izinsiz girişler, yangın tedbirleri, gemi bağlama ve demirleme unsurları, Deniz kirliliğine karşı alınan tedbirler

Demir taraması nedir?

Denize atılan demir ve zincirin gemiyi tutamayarak deniz tabanında sürüklenmesidir.

Demir tarama nasıl anlaşılır?*

Zincirde deste olma ve takiben silkelenme hareketi demirin tarama durumunu ikaz eder.